Điện Biên TV - Nếu như hoa ban là biểu tượng cho núi rừng Tây Bắc thì áo cóm chính là biểu tượng của người phụ nữ dân tộc Thái. Trải qua bao sự biến đổi của thời gian, những thăng trầm của cuộc sống, cho đến hiện tại chiếc áo cóm vẫn còn nguyên giá trị và tôn lên vẻ đẹp của người phụ nữ Thái.

Bộ váy áo Cóm được phụ nữ Thái sử dụng trong tất cả các hoạt động đời sống hàng ngày.

Dân tộc Thái được chia làm hai nhóm ngành là Thái trắng và Thái đen, trang phục váy áo Cóm vì thế cũng có sự khác nhau giữa hai nhóm. Áo Cóm của phụ nữ Thái trắng thì cổ áo có hình trái tim, nẹp vải đen; trong khi đó, áo Cóm của người Thái đen lại được may cổ tròn, cao, ôm khít cổ. Bộ váy áo Cóm được phụ nữ Thái sử dụng trong tất cả các hoạt động đời sống hàng ngày.

Trước đây, những chiếc áo cóm được người phụ nữ Thái cắt may đơn giản, tuân thủ theo đúng cách truyền thống như: áo được may bằng vải nhuộm chàm, dài tay... Ngày nay, áo cóm tuy vẫn đảm bảo những nét cơ bản, nhưng có thể sử dụng nhiều loại vải khác nhau với nhiều màu sắc rực rỡ, tay áo có thể may bồng hoặc không.

Dù là thời điểm nào, chiếc áo cóm luôn được may bó sát người, gấu áo vừa chấm cạp váy, rất kín đáo nhưng vẫn làm tôn thêm những đường nét trên cơ thể của người phụ nữ. Bên cạnh đó, cùng với sự phát triển của xã hội, hiện nay, trang phục truyền thống của người Thái đen và Thái trắng không còn đóng kín trong nội tộc mà có sự giao thoa văn hóa, hòa đồng văn hóa. Đây cũng là quy luật kết hợp giữa truyền thống - hiện tại và đổi mới của văn hóa dân tộc nói chung và văn hóa trang phục nói riêng.

Điểm nổi bật nhất trên chiếc áo Cóm của phụ nữ Thái đó là 2 hàng khuy bướm mang nhiều ý nghĩa về nhân sinh. Một bên là đại diện cho hàng khuy bướm đực, một bên là hàng khuy bướm cái được cài đan xen vào nhau tạo thành một đường thẳng rất đẹp và nổi bật trên nền áo. Khuy bướm thường có 13 đôi, có nhiều hình dáng khác nhau như: hình con bướm, con nhện, con ve hay hình lá cây... Hai hàng khuy này mang ý nghĩa về sự kết hợp của âm dương, sự trường tồn của giống nòi.

Điểm nổi bật nhất trên chiếc áo Cóm của phụ nữ Thái đó là 2 hàng khuy bướm mang nhiều ý nghĩa về nhân sinh

Chị Cà Thị Lan, bản Nghịu, xã Thanh Luông, huyện Điện Biên cho biết: Trong bộ áo Cóm của mình hàng cúc là bộ phận quan trọng, nó tôn lên vẻ đẹp của bộ áo cóm.  Áo có màu sắc thế nào thì mình chọn khuy áo cho phù hợp hay như cái đai lưng nó có màu xanh thì phù hợp với nhiều loại màu áo này.

Trước khi lấy chồng mình ít khi mặc áo truyền thống dân tộc này lắm. Bởi vì mình còn đi học, nhưng sau khi lấy chồng rồi thì mình muốn theo phong tục người Thái mình là tằng cẩu trên đầu hay là mặc áo cóm thế này. Khi mặc váy áo cóm mình thấy tự tin vì là người con gái Thái, tôn lên vẻ đẹp của người phụ nữ Thái)

Phụ nữ Thái mặc váy, áo cóm đã thướt tha, duyên dáng, lại kết hợp chiếc khăn piêu đội đầu càng tôn thêm vẻ đẹp rực rỡ. Vì thế, dù xã hội ngày một phát triển, giao thoa nhiều trang phục của các dân tộc, nhưng trang phục váy áo truyền thống của phụ nữ Thái vẫn được chị em chưng diện trong đời sống thường ngày, ngày lễ hội của bản, đặc biệt là trong những ngày đầu xuân năm mới, như một nét đẹp văn hóa riêng của dân tộc mình./.
                            

Phương Dung - Chí Công/DIENBIENTV.VN