Điện Biên TV - Từ năm 2001 - 2008, xã Pú Nhi (huyện Điện Biên Đông) được Nhà nước đầu tư xây dựng 16 công trình nước sinh hoạt phục vụ người dân địa phương. Tuy nhiên, sau một thời gian đưa vào sử dụng, đến nay một số công trình đã xuống cấp, không phát huy được hiệu quả trong khi người dân vẫn thiếu nước sinh hoạt.

Chị Hờ Thị Nán, bản Nậm Ngám C tích nước sinh hoạt vào thùng nhựa

Mặc dù chỉ cách hồ Nậm Ngám gần 1km nhưng người dân 2 bản: Phiêng Ngám, Nậm Ngám A không thể sử dụng được nguồn nước từ lòng hồ vì nguồn nước này chỉ để phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, còn nếu dùng để sinh hoạt thì không đảm bảo vệ sinh. Để khắc phục, một số hộ dân của 2 bản đã kéo đường ống dẫn nước từ khe, mó về chứa vào các thùng nhựa, thùng phuy để sử dụng; còn một số gia đình khác thì sử dụng nước giếng để ăn uống, sinh hoạt. Đi cùng đồng chí Phó Chủ tịch UBND xã Pú Nhi, chúng tôi đến bản Nậm Ngám A để tìm hiểu về tình trạng thiếu nước sinh hoạt của bà con trên địa bàn. Gặp và trao đổi với anh Lò Văn Loan, Trưởng bản Nậm Ngám A (xã Pú Nhi), chúng tôi được biết: Sau khi xây dựng hồ Nậm Ngám, hơn 100 hộ dân 2 bản: Nậm Ngám A và Phiêng Ngám được bố trí tái định cư ở đây và người dân 2 bản sống xen kẽ với nhau. Mặc dù sinh sống cách hồ Nậm Ngám không xa nhưng bà con không thể sử dụng nước hồ để sinh hoạt vì nước đục, không đảm bảo vệ sinh. Vì lẽ đó mà sau khi về định cư ở bản, Đảng và Nhà nước đã quan tâm, xây dựng cho bản 6 bể chứa nước, song đến nay, một số đoạn không có ống dẫn nước hoặc bị vỡ, hỏng. Trong số 6 bể chứa đã có 2 bể bị hỏng, còn lại 4 bể không phát huy hết hiệu quả sử dụng, dẫn đến tình trạng thiếu nước sạch sinh hoạt thường xuyên. Vì vậy, dân bản chỉ còn cách đầu tư kéo chung đường ống dẫn nước từ mó về để sử dụng. Tuy nhiên, do đường ống nhỏ, nhiều gia đình cùng sử dụng nên nhiều khi không thể đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng. Để người dân có nước sạch, dân bản rất mong các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương quan tâm đầu tư, sửa chữa và lắp đặt đường ống dẫn nước to hơn từ đầu nguồn cách đây khoảng 4km về bản, phục vụ đời sống nhân dân địa phương.

Chỉ tay về phía chiếc thùng phuy chứa nước, ông Lường Văn Phấn, Trưởng bản Phiêng Ngám bày tỏ: Đã lâu lắm rồi, gia đình tôi và dân bản không được sử dụng nước thoải mái. Để có nước sinh hoạt, dân bản tập trung vài gia đình kéo đường ống dẫn nước từ mó, khe về chứa vào thùng phuy sử dụng dần. Bình quân mỗi hộ cần sử dụng vài chục lít đến nửa khối nước trong ngày; trong khi số gia đình sử dụng chung một đường nước sinh hoạt rất nhiều mà ống dẫn nước lại nhỏ nên thường xuyên xảy ra tình trạng nhà này có nước thì nhà kia lại mất. Mặc dù Nhà nước đã đầu tư xây dựng công trình nước sạch cung cấp nước cho những hộ dân khu tái định cư, nhưng đến nay hiệu quả sử dụng kém; dân bản rất mong các cấp, ban, ngành và chính quyền địa phương sớm đầu tư, sửa chữa các công trình nước sinh hoạt để người dân có đủ nước dùng, yên tâm sản xuất, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.

Cùng chung tình trạng thiếu nước sinh hoạt như bản Nậm Ngám A và Phiêng Ngám, bản Nậm Ngám C cũng có nhiều hộ gia đình thiếu nước sử dụng do công trình nước sinh hoạt xuống cấp. Sau khi kéo xong ống dẫn nước để tích vào thùng nhựa phục vụ ăn, uống, chị Hờ Thị Nán, bản Nậm Ngám C chia sẻ: “Bản Nậm Ngám C có hơn 30 hộ dân nhưng đến nay có trên 10 hộ thiếu nước sinh hoạt. Mặc dù có các công trình nước sinh hoạt nhưng sau vài năm đi vào hoạt động, nguồn nước đã bị cạn kiệt, đập đầu nguồn bị rò rỉ, thấm nước, công trình không đủ nước phục vụ đời sống người dân địa phương. Theo quan sát của chúng tôi, bản Nậm Ngám C có khoảng 4 bể chứa nước thì có 2 bể đã bị hỏng vòi và không có nước sử dụng. Để có nước dùng, nhiều hộ đã kéo đường ống từ trên khe về bản nhưng một đường ống có 5 gia đình sử dụng thì không đủ nước, dẫn đến tình trạng thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Để khắc phục tình trạng trên, nhiều nhà đã đấu nối đường ống với công trình nước sinh hoạt từ trên UBND xã về để lấy nước sử dụng, nhưng cũng chỉ đủ sử dụng trong nấu ăn; còn muốn giặt giũ, tắm phải đi xuống kênh dẫn nước từ hồ Nậm Ngám chảy về các chân ruộng cách đây gần 1km để sử dụng”.

Trước thực trạng trên, anh Sùng A Thi, Phó Chủ tịch xã Pú Nhi cho biết: Xã Pú Nhi có 20 bản, với gần 950 hộ dân, hơn 5.000 nhân khẩu. Tuy nhiên, hiện nay có một số hộ dân tại các bản như: Pú Nhi B; Háng Trợ; Nậm Ngám A, C; Phiêng Ngám… phải sống trong tình trạng thiếu nước sinh hoạt. Trên địa bàn xã hiện có 16 công trình nước sinh hoạt nhưng đến nay có 8 công trình bị hỏng đường ống, đầu nguồn thiếu nước và thiếu bể tổng dẫn đến tình trạng một số hộ dân ở các bản thiếu nước sinh hoạt. Cụ thể như, công trình nước sinh hoạt: Huổi Tao A, B; Nậm Ngám C, thiếu 1 bể tổng; Nậm Ngám B - Nậm Pó, Háng Giống B cần xây thêm 3 bể mới; công trình nước sinh hoạt bản Háng Trợ 3 đầu nguồn bị hỏng; công trình nước sinh hoạt bản Háng Giống hỏng đường ống dẫn nước và công trình nước sinh hoạt bản Pú Nhi B thiếu nước đầu nguồn. Các công trình nước sinh hoạt bị hư hỏng, hiệu quả kém do mưa lũ cuốn trôi khiến nhiều đoạn ống bị bục vỡ, hỏng; bể lọc, bể chứa bị xuống cấp rò rỉ nước… Ngoài ra, nhiều hộ gia đình sinh sống ở các bản khác, gần đường ống dẫn nước đi qua đã tự ý phá đường ống, lắp vòi nước để sử dụng. Hành động này dẫn đến đường ống dẫn nước của công trình bị hư hỏng, nước thất thoát trên đường dẫn nên không đủ cung cấp cho người dân. Vì những lẽ đó, các công trình nước sinh hoạt không phát huy được hiệu quả, trong khi người dân các bản được hưởng lợi đang thiếu nước sạch sử dụng, đã ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày.

Để có đủ nước sinh hoạt, người dân trên địa bàn xã Pú Nhi rất mong các cấp có thẩm quyền, địa phương nhanh chóng đầu tư, xây dựng và sửa chữa các công trình nước sinh hoạt, cung cấp nước sạch cho người dân địa phương ổn định cuộc sống, yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế./.

Phạm Quang