Cần quy hoạch phát triển bền vững cây Hồng hoa ở huyện Tuần Giáo tỉnh Điện Biên
Điện Biên TV - Mới được đưa vào trồng thử nghiệm tại huyện Tuần Giáo tỉnh Điện Biên từ năm 2013, nhưng cây Hồng hoa đã mang lại một nguồn thu nhập không hề nhỏ cho nhiều hộ gia đình tham gia dự án. Tuy nhiên, bước sang năm 2014, giá tiêu thụ Hồng hoa lại giảm nhiều so với năm trước mà nguyên nhân chính dẫn đến Hồng hoa giảm giá chính là sự phát triển ồ ạt về diện tích. Vì vậy, vấn đề làm sao để đảm bảo lợi ích kinh tế từ giống cây trồng này cho người nông dân, có nên tiếp tục nhân rộng và làm thế nào để phát triển thương hiệu Hồng hoa Tuần Giáo đang trở thành chủ đề rất được quan tâm.
![]() |
Gia đình bà Lường Thị Dúi, bản Lập, thị trấn Tuần Giáo là 1 trong số 20 hộ gia đình trong tổ phụ nữ thị trấn Tuần Giáo được Trung tâm Hỗ trợ phát triển nguồn lực tài chính cộng đồng, gọi tắt là (CFRC) hỗ trợ trồng cây Hồng hoa. Bà Dúi tâm sự: Ở địa phương nơi bà sinh sống chưa ai từng biết đến giống cây trồng này, nhưng khi được phổ biến trồng thử nghiệm, gia đình bà đã mạnh dạn đầu tư trồng 1ha đất vườn đồi quanh nhà. Là người nông dân, cuộc sống gia đình phụ thuộc chủ yếu vào sản xuất, nên việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng được hy vọng có thể cải thiện thu nhập, vì nhiều năm qua diện tích vườn đồi của gia đình phải bỏ hoang không sản xuất được do đất bạc màu, việc đưa cây Hồng hoa vào trồng cũng khó có thể tin là thành công. Tuy nhiên chỉ sau 2 tháng trồng và chăm sóc, cây Hồng hoa phát triển ngoài sự mong đợi của bà Dúi cũng như nhiều hộ nông dân trồng Hồng hoa trên địa bàn thị trấn Tuần Giáo. Sau mùa thu hoạch năm 2013, gia đình bà Dúi thu được hơn 5 tấn quả tươi với giá bán trung bình 20đ/kg, gia đình bà Dúi thu về hơn 100 triệu đồng, tiền thu về từ bán Hồng hoa đã giúp gia đình bà Dúi có vốn để đầu tư phát triển sản xuất, mua sắm được nhiều đồ dùng thiết yếu phục vụ đời sống. Năm nay gia đình bà Dúi tiếp tục duy trì diện tích trồng loại cây này. Hiện tại Hồng hoa đang vào mùa thu hoạch, bà Dúi cho biết: năng suất, chất lượng Hồng hoa thì không thua kém gì so với năm trước nhưng gía bán đã giảm nhiều, tại thời điểm này giá bán Hồng hoa trung bình là từ 10 đến 15.000đ/kg, giảm khoảng 10.000đ/kg so với năm 2013.
Năm 2013, gia đình Chị Lò Thị Dung, bản Noong, thị trấn Tuần Giáo được Trung tâm Hỗ trợ phát triển nguồn lực tài chính cộng đồng (CFRC) hỗ trợ về giống cây trồng, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, được cán bộ kỹ thuật Dự án trực tiếp hướng dẫn cách trồng cũng như chăm sóc, thu hoạch theo khoa học, và đây là vụ thu hoạch Hồng hoa thứ 2 của gia đình chị Dung, với diện tích hơn 1.000m2, mỗi vụ gia đình chị Dung cũng thu về hơn 10 triệu đồng.
![]() |
Cán bộ Trung tâm Hỗ trợ phát triển nguồn lực tài chính cộng đồng ( CFRC ) hưỡng dẫn bà con kỹ thuật thu hoạch quả cây Hồng hoa |
Hồng hoa là giống cây ngắn ngày, chỉ trồng một vụ trong năm nhưng có năng suất cao và dễ thích nghi với nhiều loại đất. Năm 2013, Hồng hoa lần đầu tiên được trồng thử nghiệm trên diện tích 1,5ha của 5 hộ gia đình trong khu vực thị trấn Tuần Giáo.
Đây là chương trình nằm trong Dự án Tăng cường năng lực và giảm nghèo bền vững được thỏa thuận giữa Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Tuần Giáo và Trung tâm Hỗ trợ phát triển nguồn lực tài chính cộng đồng (CFRC). Theo đó, dự án vừa cung cấp giống, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, bảo quản và khởi nghiệp kinh doanh, vừa hỗ trợ truyền thông, bao tiêu sản phẩm khô cho các chị em phụ nữ tham gia. Năm đầu tiên trồng thử nghiệm, Hồng hoa đã cho vụ mùa bội thu. Nhờ quảng bá tốt và năng suất cao với khoảng 10 tấn tươi/1ha, giá bán 20.000 - 25.000 đồng/kg hoa tươi, 400.000 đồng/kg khô, nhiều hộ gia đình đã cải thiện được cuộc sống chỉ sau một vụ Hồng hoa.
Chị Phùng Thị Thanh Trưởng Văn phòng đại diện CFRC Tuần Giáo cho biết: Năm 2013 trên địa bàn huyện Tuần Giáo chỉ có 8 hộ gia đình trồng thí điểm trên 1,5ha cây Hồng hoa thu được gần 15 tấn bán ra được trên 200 triệu đồng so với trồng ngô, sắn lợi nhuận cao gấp 8 – 10 lần, phát huy kết quả đạt được trong năm 2013 dự án CFRC đã hỗ trợ giống cây Hồng hoa cho các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn mà từ đó từ 8 hộ năm 2013 đã lên trên 20 hộ trồng cây Hồng hoa 2014. Ngoài hỗ trợ giống dự án CFRC còn giúp cho các hộ gia đình thành lập tổ hợp tác, đăng ký thương hiệu với Cục Sở hữu trí tệu để xây dựng thương hiệu trà Hồng hoa Tuần Giáo
Thấy được lợi ích kinh tế từ cây Hồng hoa, bước sang năm 2014, Dự án mở rộng diện tích trồng lên 5ha với 20 hộ tham gia từ nhiều xã trong huyện, bao gồm: Quài Tở, Quài Nưa, Chiềng Sinh, Quài Cang và thị trấn Tuần Giáo. Ngoài ra còn rất nhiều hộ gia đình trồng tự phát không nằm trong Dự án. Nhiều hộ trong số ấy đã bán phá giá nên Hồng hoa tươi hạ xuống chỉ còn 10.000-15.000 đồng/kg. Đây là lý do chính tại sao năm nay Hồng hoa rớt giá. Từ đó, nhiều ý kiến cho rằng, Hồng hoa đang mất dần giá trị kinh tế và sức hấp dẫn đối với người trồng. Vì vậy, để người dân, cụ thể là chị em phụ nữ tin tưởng và đạt được như mục đích đề ra của dự án là “Đa dạng hóa sinh kế để tăng thu nhập, cải thiện đời sống và vị thế xã hội cho phụ nữ nhóm dân tộc thiểu số”, dự án đã và đang triển khai, thực hiện nhiều hoạt động để giới thiệu, quảng bá các sản phẩm được chế biến từ Hồng hoa đến nhiều đối tượng hơn và trên địa bàn rộng hơn.
![]() |
Sản phẩm được chế biến từ quả Hồng hoa được bày bán ở các cửa hàng giới thiệu sản phẩm, nhà hàng, khách sạn ... trên địa bàn tỉnh Điện Biên |
Một trong những hoạt động tiêu biểu, tạo được ấn tượng với khách hàng có thể kể đến là Ngày hội Hồng hoa, giúp khách hàng biết đến và hiểu hơn về các sản phẩm từ Hồng hoa. Ngoài ra, nhiều sản phẩm sẽ được giới thiệu tới nhiều khách hàng trong nước và quốc tế thông qua “Chương trình trình diễn thời trang doanh nhân vi mô sáng tạo khơi dậy tiềm năng” được tổ chức tại Hà Nội. Đấy là ở tầm vĩ mô, còn hiện tại, trên địa bàn tỉnh Điện Biên, Ban quản lý dự án đã kết nối với nhiều nhà hàng, khách sạn, nơi đón tiếp khách du lịch, như: Khách sạn Mường Thanh, Cảng hàng không Điện Biên…
Đối với bất kỳ sản phẩm hàng hóa nào, đầu ra luôn là bài toán khó. Khi chưa mở rộng được thị trường mà số lượng sản phẩm đã tăng khó kiểm soát thì giá cả sẽ giảm nhanh chóng. Đối với sản phẩm từ cây Hồng hoa cũng cũng không loại trừ. Giá bán sau một vụ giảm từ 20.000-25.000 đồng/kg tươi xuống 10.000-15.000 đồng đã gây lo lắng cho nhiều người trồng Hồng hoa. Nhưng với những nỗ lực của người làm dự án, đại đa số thành viên hợp tác xã vẫn có lòng tin vào Hồng hoa và muốn gắn bó lâu dài với loại cây này. Chị Lò Thị Dung Bản Noong Thị trấn Tuần Giáo cho biết: Cây Hồng hoa bây giờ là nguồn thu nhập chính của gia đình, mặc dù giá cả có những biến động bất thường nhưng chúng tôi quyết định trồng cây Hồng hoa lâu dài ở đất Tuần Giáo. Chị Dung cũng cho biết nguyện vọng là trong thời gian tới mong các cấp, các ngành quan tâm đến cây Hồng hoa hơn bởi cây Hồng hoa có nhiều tác dụng trong đời sống
![]() |
Nhiều hộ gia đình ở huyện Tuần Giáo thấy được lợi ích của cây Hồng hoa đã trồng tự phát không nằm trong dự án, bán phá giá khiến giá trị quả Hồng hoa bán ra ngoài thị trường giảm rõ rệt |
Để việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng thực sự mang lại hiệu quả kinh tế, tạo thêm sinh kế bền vững, tăng thu nhập, xóa đói giảm nghèo cho nhiều hộ nông dân thì không chỉ những cơ quan, tổ chức thuộc Dự án mà cả chính quyền địa phương, cơ quan chức năng cũng cần vào cuộc để nghiên cứu, xác định giá trị kinh tế của giống cây này và hơn nữa là tìm hướng đi cho một cây trồng đang được đánh giá là nhiều tiềm năng phát triển./.
Trần Sơn – Duy Hưng