(Điện Biên TV)- Theo thống kê của UBND 2 xã Háng Lìa và Tìa Dình huyện Điện Biên Đông, trong năm 2011, trên địa bàn hai xã đã xảy ra 19 vụ tự tử liên quan đến cây lá ngón, làm 9 người chết.

Nạn nhân Hờ Thị May đã từ biệt cõi đời ở tuổi 16 do tự tử bằng lá ngón

Vào dịp đồng bào dân tộc Mông nơi đây tổ chức ăn tết cổ truyền, chúng tôi đau lòng chứng kiến đám tang Hờ Thị May ở bản Háng Lìa B tự tử bằng lá ngón. Lí do từ bỏ cuộc sống hết sức đơn giản, mới 16 tuổi May đã về làm dâu nhà chồng được 1 tháng chưa kịp tổ chức lễ cưới, ngày tết muốn đi chơi cùng bạn bè, chồng không cho đi vợ chồng cãi nhau May nghĩ chồng không thương yêu mình nữa nên đi tìm lá ngón để ăn, khi phát hiện ra đưa đến trạm y tế xã để cấp cứu thì đã quá muộn, May đã tắt thở để người lại chồng hối hận tiếc thương người vợ trẻ.

Trước đó,  anh Giàng Chồng Minh 31 tuổi ở bản Tìa Dình B đã có vợ và 5 đứa con cũng tìm đến lá ngón vì câu nói rất bình thường của vợ là Hờ Thị Giàng. Chị cho biết: "Anh rể mời chồng tôi đi ăn tết ở Huổi Mi, Sông Mã buổi tối muộn mới về nhà gọi cửa tôi chỉ nói uống rượu say lại về muộn không sợ lạnh à! Hôm sau chồng tôi nói tức quá phải đi ăn lá ngón cho chết không muốn sống nữa''. Ông Giàng Giống Thạo - Bố đẻ của nạn nhân cũng khẳng định: "Không có gì cả chỉ có vợ chồng cãi nhau chuyện gia đình thôi thế là nó chạy vào rừng ăn lá ngón tự tử". Rất may anh Minh người nhà và dân bản đã phát hiện cứu chữa kịp thời.  Hiện nay số vụ ngón tự tử ở Háng Lìa, Tìa Dình không hề suy giảm mà gia tăng, người già có, trẻ có. Ngoài nguyên nhân phần thì do mâu thuẫn gia đình, rất nhiều vụ tự tử bằng lá ngón do nguyên nhân hết sức mơ hồ, khó giải thích. Ngày càng xuất hiện những cái chết thương tâm không ai ngờ tới.

Lá ngón hiện diện ở khắp mọi nơi trên núi rừng

Ông Tráng A Dia - Chủ tịch UBND xã Tìa Dình cho biết: " Hiện nay chính quyền, địa phương đang rất trăn trở về nạn tự tử bằng lá ngón trong xã".  Số vụ tự tử xảy ra rải rác ở các bản Háng Sua (2 vụ), Tào La (4 vụ), Háng Lìa B (2 vụ), Huổi Sông (3 vụ)… số nạn nhân tử vong nhiều nhất là ở bản Tào La xã Tìa Dình 3 nạn nhân, chủ yếu là lứa tuổi thanh thiếu niên. Đây là các bản nằm cách xa trung tâm xã, nhận thức về lẽ sống, hiểu biết về pháp luật của một số bộ phận người dân còn hạn chế.  Nguyên nhân xuất phát từ những mâu thuẫn rất nhỏ nhặt trong cuộc sống, sinh hoạt. Nhiều vụ việc, xuất phát điểm của nó lại chính là sự thiếu nhận thức, bi quan trong cuộc sống. Có nhiều lý do để tìm đến lá ngón, nào thì giận vợ, bị chồng đánh đập, nào thì cãi nhau với hàng xóm, xung đột quan điểm… thế nhưng, điều dễ nhận thấy và có lẽ là nguyên nhân chính bắt nguồn từ nhận thức còn hạn chế dẫn đến hành động tự hủy hoại bản thân.

Một ca cấp cứu bệnh nhân tự tử bằng lá ngón

Theo nhận định của các cơ quan chức năng: Tại 2 xã vùng cao Háng Lìa và Tìa Dình số vụ tự tử bằng lá ngón có chiều hướng ngày càng gia tăng. Việc phá bỏ cây lá ngón chỉ là giải pháp tình thế trước mắt. Giải pháp hữu hiệu nhất mang tính lâu dài để ngăn chặn tình trạng giải quyết mâu thuẫn bằng lá ngón là: Các thôn bản, người đứng đầu địa phương cần tổ chức các tổ công tác xã hội (với các thành viên là phụ nữ, thanh niên, già làng - trưởng bản…) tăng cường công tác vận động tuyên truyền. Đồng thời lồng ghép phổ biến kiến thức pháp luật, kỹ năng sống phương pháp giải quyết xung đột phù hợp với phong tục tập quán của dân tộc nhằm từng bước nâng cao nhận thức để bà con không tìm đến cái chết bằng lá ngón một giải pháp tiêu cực giải quyết mâu thuẫn cá nhân./.
 
                                                                                                                             Nguyễn Lâm
                                                                                                                         ( Điện Biên Đông)