Điện Biên TV - Đã thành thông lệ, 3 năm gần đây cứ vào buổi sáng đầu tiên của ngày đầu năm mới, tại bến cảng Cơ Khí, phường Na Lay, thị xã Mường Lay lại diễn ra Lễ hội đua thuyền đuôi Én và ngày hội văn hóa - thể thao các dân tộc thị xã Mường Lay, với mục đích vừa bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc thị xã vừa tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho người dân ngay từ đầu năm mới; tạo động lực, khích lệ tinh thần để tiếp tục thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tham gia Lễ hội đua thuyền đuôi Én lần thứ 3 có 10 đội đua đến từ các xã, phường, công an thị xã và khối các cơ quan hành chính - sự nghiệp của thị xã.

Sau khi thực hiện công tác di dân tái định cư, đồng bào dân tộc Thái ở thị xã Mường Lay vẫn còn gìn giữ được nhiều lễ hội văn hóa đặc sắc, hình thành tập quán riêng trong đời sống sinh hoạt cũng như lao động, sản xuất, trong đó có Lễ hội đua thuyền đuôi Én. Năm 2017 là lần thứ 3 thị xã Mường Lay tổ chức Lễ hội đua thuyền đuôi Én. Qua 2 lần tổ chức trước đây, hình ảnh về mảnh đất, con người và các phong tục, lễ hội truyền thống, độc đáo của đồng bào các dân tộc thị xã Mường Lay đã đến gần hơn với bè bạn trong và ngoài nước. Lần tổ chức này cũng không nằm ngoài mục đích chung ấy.

Ông Vũ Xuân Linh, Phó Chủ tịch UBND thị xã Mường Lay, Trưởng ban tổ chức Lễ hội cho biết: "Lễ hội đua thuyền đuôi én là tập quán lâu đời của bà con dân tộc Thái trắng, gắn với vấn đề sông nước và sinh hoạt của người dân các dân tộc trên địa bàn thị xã Mường Lay. Truyền thống này gắn liền với bản sắc văn hóa dân tộc Thái, vì vậy người dân mong muốn Đảng và Nhà nước quan tâm nâng tầm của lễ hội trong thời gian tới."

Đồng bào dân tộc Thái ở thị xã Mường Lay có truyền thống lâu đời sinh sống bằng nghề trồng lúa nước và đánh bắt thủy sản. Hoạt động đua thuyền giữa các bản, làng dịp đầu xuân năm mới cũng bắt nguồn từ tập quán sinh sống đó, để gắn kết tình đoàn kết cộng đồng, tạo không khí thi đua sôi nổi giữa các địa bàn dân cư; tham gia lễ hội, người dân cảm thấy vui vẻ, lạc quan và yêu đời hơn. Đối với nhiều vị cao niên là người dân tộc Thái, Lễ hội đua thuyền đuôi Én phục dựng thành công, được cộng đồng 9 dân tộc ở thị xã hưởng ứng và thu hút đông đảo du khách cả trong, lẫn ngoài tỉnh đến theo dõi, cổ vũ.

Người dân tham gia cổ vũ tại Lễ hội đua thuyền

Trước khi bước vào tranh tài là phần lễ tế thần sông nước, cầu mong cho một năm mưa thuận, gió hòa, không xảy ra lũ lụt, thiên tai, người dân được ban cho sức khỏe để lao động, sản xuất, xây dựng đời sống ấm no, thịnh vượng. Tham gia Lễ hội đua thuyền đuôi Én lần thứ 3 có 10 đội đua đến từ các xã, phường, công an thị xã và khối các cơ quan hành chính - sự nghiệp của thị xã. Mỗi đội đua gồm 18 tay chèo được tuyển chọn là những thanh niên khỏe mạnh, có kinh nghiệm sông nước. Thuyền đua dài 16,5m, rộng 1m. Các đội đua sẽ thi đấu theo hình thức loại trực tiếp trên tuyến đường đua dài 1km.

Ngay từ thời điểm khai mạc nội dung đua thuyền, đã có hàng nghìn lượt người dân, du khách trong và ngoài tỉnh đến theo dõi, cổ vũ, động viên các đội đua trong suốt quá trình thi đấu. Nhiều người trong số đó đến vì hiếu kỳ qua lời giới thiệu của người thân, bạn bè. Tuy nhiên, cũng có không ít người đã trải qua 3 mùa lễ hội, năm nào cũng đến theo dõi. Với họ, giờ đây Mường Lay đã là điểm dừng chân lý thú, hấp dẫn, được hòa mình vào không khí lễ hội trong những ngày đầu năm mới.

Anh Đỗ Trọng Sỹ, Khách du lịch chia sẻ: "Đây là lần thứ hai tôi được theo dõi lễ hội đua thuyền. Qua theo dõi lễ hội tôi thấy rất vui và biết thêm được bản sắc văn hóa của người dân nơi đây."

Bên cạnh phần thi đua thuyền đuôi Én, ngày hội văn hóa - thể thao dân tộc thị xã Mường Lay cũng đồng thời diễn ra với nhiều nội dung thi đấu các môn thể thao dân tộc như: Đẩy gậy, ném còn, thi đi cà kheo, kéo co và trình diễn các làn điệu dân ca, dân vũ truyền thống độc đáo của cộng đồng dân tộc Thái tại thị xã Mường Lay. Đối với người dân thị xã Mường Lay, đây là hoạt động thiết thực để quảng bá hình ảnh, bản sắc văn hóa đặc sắc của cộng đồng mình, dân tộc mình đến với bè bạn trong và ngoài nước; mỗi người đều cảm thấy phải có trách nhiệm với việc bảo tồn và gìn giữ truyền thống ấy.

Thị xã Mường Lay, nơi hội tụ của 3 con sông: Sông Đà, Nậm La và Nậm Lay, vùng đất của nhiều nét văn hóa truyền thống đặc sắc, nơi giao thoa của đất, trời và sông núi. Mường Lay không chỉ hấp dẫn du khách bởi cảnh quan thiên nhiên thơ mộng, mà đến với nơi đây, du khách sẽ dễ dàng bị lôi cuốn bởi nét văn hóa đa dạng và độc đáo của các dân tộc. Mỗi dân tộc nơi đây đều mang bản sắc văn hóa riêng, tạo nên một bức tranh văn hóa hết sức phong phú, đa dạng với những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể đặc trưng riêng của Mường Lay.

Bùi Quang - Quang Hùng