Điện Biên TV - Vào rằm tháng 8 âm lịch hàng năm, dân tộc Lào tại xã Pa Thơm, huyện Điện Biên lại tổ chức ăn Tết Khẩu Hó - Tết cơm gói. Vào ngày Tết Khẩu Hó, các gia đình sẽ chuẩn bị một mâm cơm cúng tổ tiên để tỏ lòng biết ơn đến ông bà, tổ tiên và cũng là dịp anh em, họ hàng, bạn bè cùng nhau sum vầy bên gia đình, người thân.

Vào ngày tết Trung Thu 15/8 âm lịch hàng năm, bà con dân tộc Lào sẽ tổ chức ăn Tết Khẩu Hó – Tết cơm gói. Để chuẩn bị lễ vật cúng ngày tết, ngay từ sáng sớm, các gia đình sẽ chuẩn bị một mâm cơm để cúng tổ tiên. Ông Lò Văn Nhúng, bản Pa Xa Lào, xã Pa Thơm, huyện Điện Biên cho biết: Trong mâm cơm cúng bắt buộc sẽ có các loại quả do bà con trồng được như bầu bí, dưa, nhãn… và xôi nếp; cùng các loại thịt gà, vịt, thịt khô, cá đã được nấu chín bày chung vào mâm cơm cúng để dâng lên tổ tiên, cầu mong cho một năm thật nhiều sức khỏe, may mắn và mùa màng tốt tươi.

Mâm cơm cúng tổ tiên trong ngày Tết Khẩu Hó của gia đình ông Lò Văn Nhúng, bản Pa Xa Lào, xã Pa Thơm, huyện Điện Biên

Một điều mà người Lào kiêng kỵ không làm trong ngày Tết Khẩu Hó là việc sát sinh cho nên việc mổ trâu, bò, lợn, gà sẽ được chuẩn bị từ chiều tối hôm trước. Những công việc này sẽ được người nam giới trong gia đình đảm đương. Người phụ nữ sẽ đảm nhận công việc như chuẩn bị nguyên liệu hoa quả, bánh và gói xôi lại cùng các loại thịt để dâng lên tổ tiên. Mâm cơm cúng cũng không thể thiếu rượu được chưng cất từ gạo nương và phải được bày biện trên mâm làm bằng chất liệu gỗ hoặc mây, tre. Khác với dân tộc khác, khi bày biện mâm cơm cúng tổ tiên, người Lào không thắp hương và công việc khấn vái sẽ được người nam giới trong nhà hoặc thầy cúng thực hiện.

Mọi công việc chuẩn bị cho mâm cơm cúng phải thực hiện xong trước 9 giờ sáng để chủ nhà còn chuẩn bị mâm cơm tiếp đãi khách và người thân khi đến chúc tết. Dù bận bịu với công việc, vào ngày rằm Trung thu, con cái trong gia đình và anh em họ hàng  sẽ cùng tề tựu sum vầy bên gia đình và chúc cho nhau những lời chúc tốt đẹp. Ngày Tết Khẩu Hó cũng là dịp để con cháu báo hiếu và tỏ lòng biết ơn đến ông bà cha mẹ đã sinh thành, dưỡng dục.

Người Lào tổ chức ăn Tết Khẩu Hó trong một ngày, ban ngày sẽ tổ chức ăn uống và tối là thời gian dành cho các hoạt động văn hóa, văn nghệ. Tết Khẩu Hó là nét độc đáo, đặc sắc trong văn hóa của dân tộc Lào được lưu giữ và phát huy qua thời gian. Vào ngày Tết cơm mới, người Lào cùng sum vầy bên nhau chúc nhau những lời chúc sức khỏe, may mắn, hạnh phúc bên chén rượu nồng và điệu múa lăm vông đặc trưng của văn hóa dân tộc.

Nguyễn Hằng – Hoàng Út