Tăng thuế thuốc lá sẽ giúp tăng thu ngân sách và góp phần giảm tỷ lệ hút thuốc.
 

Mới đây, Bộ Tài Chính chuẩn bị sửa đổi một số luật thuế trong đó có thuế tiêu thụ đặc biệt thuốc lá. Bộ đang đưa ra 2 phương án để xin ý kiến các bộ ngành cũng như các doanh nghiệp.

Phương án 1: Áp dụng thu thuế tiêu thụ đặc biệt theo phương pháp hỗn hơp (kết hợp thu theo thuế suất tỷ lệ và thuế suất tuyệt đối). Theo đó, bổ sung mức thu thuế tuyệt đối 1.000 đồng/bao thuốc 20 điếu.

Phương án 2: Tăng thuế suất thuế theo lộ trình từ ngày 1/1/2020 tăng từ mức thuế suất 75% lên 80%. Từ ngày 1/1/2021 tăng từ mức thuế suất 80% lên 85%.

Theo các chuyên gia về y tế, nếu mục tiêu tăng thuế để giảm số người hút thuốc lá thì phương án thứ nhất sẽ là phương án mang lại hiệu quả cao nhất

Bà Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá, cho biết: "Theo các nghiên cứu của các nước và khuyến cáo của chuyên gia, nếu chúng ta chỉ dùng thuế theo tỉ lệ sẽ không làm giảm được khoảng cách giữa các sản phẩm thuốc lá cao cấp và thấp cấp. Nếu đề xuất của Bộ Tài chính chỉ tăng 5% vào 2020 và nếu lạm phát tăng tương đương, thu nhập đầu người cũng tăng thì vấn đề giảm tỉ lệ thuốc lá hầu như không đáng kể".

Tiến sỹ Kidong Park, Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cho rằng: "Phương pháp đánh thuế hiện nay theo tỷ lệ, dựa trên giá xuất xưởng. Điều đó có nghĩa, khi giá xuất xưởng thấp, giá bán lẻ thuốc lá sẽ thấp. Thuốc lá giá thấp sẽ làm cho thanh thiếu niên dễ hút thuốc hơn. Khi thuế tăng lên, nhiều người sẽ chuyển sang các nhãn hiệu giá rẻ thay vì bỏ hút thuốc lá. Khi áp dụng thuế tuyệt đối, sự khác biệt về giá giữa các nhãn thuốc sẽ giảm và sẽ giảm sự sẵn có của các nhãn thuốc giá rẻ. Khi giá thuốc lá cao, nhiều người sẽ quyết định rằng họ cần phải bỏ thuốc lá. Vì vậy, điều này sẽ làm giảm tỷ lệ hút thuốc và quá đó sẽ mang lại lợi ích cho sức khỏe của người dân".

Hiện nay, theo đề xuất của Bộ Tài Chính, tmức thuế tuyệt đối sẽ là 1.000 đồng/bao thuốc lá 20 điếu. Tuy nhiên, cũng theo các chuyên gia, để đạt hiệu quả cao nhất, cần tăng gấp đôi mức tăng này lên.

"Để đạt được mục tiêu của giảm tỉ lệ hút thuốc lá cũng như tăng nguồn thu cho ngân sách thì mức thuế tuyệt đối nên đánh cho mỗi bao thuốc là 2.000 đồng. Nếu chúng ta chỉ đánh thuế 1.000 đồng thì nguồn thu chỉ tăng lên khoảng 3.900 tỷ, tỉ lệ thuốc lá chỉ giảm 1,6%. Trong khi đó, chúng ta đánh thuế 2.000 đồng thì nguồn thu của Chính phủ tăng lên 6.500 tỷ và tỷ lệ người hút thuốc giảm 3%. Như vậy chúng ta vừa đạt mục tiêu tăng thu cho ngân sách vừa giảm đáng kể tỉ lệ hút thuốc" - Bà Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá nói.

Tại Việt Nam, khi được hỏi cũng có rất nhiều người cho biết sẽ bỏ thuốc nếu giá thuốc lá tăng lên. Giá thuốc lá càng cao, khả năng tiếp cận với thuốc lá của thanh thiếu niên nói riêng, người hút thuốc càng ít đi, đặc biệt là trong nhóm người có thu nhập thấp. Quan trọng hơn, giảm hút thuốc sẽ giảm đi số người mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá.

Theo VTV