Điện Biên TV - Theo phản ánh của người trồng dong riềng xã Nà Tấu (huyện Điện Biên), thời gian gần đây, trên một số diện tích trồng dong riềng của xã ngày càng xuất hiện nhiều loại cây lạ (người dân gọi là cây “độc dong”) mọc xen lẫn vào các gốc dong riềng, ảnh hưởng sự phát triển, năng suất của cây dong riềng.

Anh Lò Văn Phượng, bản Nà Láo cho biết: Năm 2010, gia đình anh bắt đầu trồng dong riềng, 2 năm đầu, không có loại cây lạ nên dong phát triển tốt và cho năng suất cao. Tuy nhiên, sau 3 năm canh tác, anh Phượng phát hiện trên nương dong nhà mình có loại cây lạ mọc xen lẫn trong gốc cây dong riềng. Loại cây này mọc ở gốc dong nào thì thân cây dong đó bị chết héo. Vụ dong năm nay, gia đình anh Phượng đã chọn những mầm tốt nhất làm giống, xuống giống đúng thời vụ (tháng 3, 4) và đúng quy trình chăm sóc, nhưng khi cây dong riềng mọc kín tán thì loại cây này xuất hiện gây hại, khiến gia đình anh Phượng vô cùng lo lắng.

Cây lạ mọc lẫn vào gốc cây dong riềng

Tương tự như gia đình anh Phượng, nương dong riềng của gia đình anh Lò Văn Kỷ cùng bản Nà Láo cũng xuất hiện loại cây này. Cách đây khoảng 3 năm, nương dong của gia đình anh xuất hiện loại cây lạ mọc lẫn trong các gốc dong khiến thân cây, bẹ lá bị héo vàng. Gia đình tự khắc phục bằng cách phun thuốc trừ cỏ hay làm cỏ bằng phương pháp thủ công. Tuy nhiên, chỉ sau 15 ngày, giống cây lạ này lại mọc lên và lan rộng ra các vị trí khác, đến nay, cây “độc dong” đã mọc khắp nương. Theo anh Kỷ, loại cây này gây thiệt hại lớn đối với các hộ dân trồng dong trên địa bàn. Năm 2014, trong bản Nà Láo có gia đình anh Lò Văn Anh và anh Lò Văn Hoa không được thu hoạch củ vì cây lạ hại dong mọc lên nhiều khiến hầu hết diện tích trồng dong của họ bị héo chết.

Trao đổi với anh Lò Văn Cường, cán bộ khuyến nông xã Nà Tấu được biết, trước kia, người dân trong xã đã từng thấy loại cây lạ này mọc trên nương ngô, song cây này lại không ảnh hưởng đến sự phát triển của cây ngô. Từ khi người dân trên địa bàn xã chuyển đổi sang trồng dong riềng thì loại cây này xuất hiện nhiều dưới gốc khiến cây dong bị héo chết. Thời điểm thuận lợi để loại cây lạ mọc lên là khoảng tháng 7, tháng 8. Đặc biệt là loại cây này chỉ mọc trên những diện tích đã được canh tác từ 3 năm trở lên, còn những diện tích dong trồng mới lại không có. Loại cây hại dong riềng này không có lá, ưa ẩm. Những cây này mọc lên ở gốc dong nào thì một thời gian sau, thân cây dong đó sẽ héo dần, gốc bẹ ngả màu vàng úa, sau đó cây bị đổ và chết khô. Năm 2015, người dân xã Nà Tấu trồng gần 450ha dong riềng, đến thời điểm này có khoảng 10ha dong riềng chủ yếu tại 2 bản: Xôm, Nà Láo bị ảnh hưởng bởi loại cây này.

Sau khi nhận được thông báo của xã Nà Tấu, ngày 13/10, Trạm Khuyến nông – Khuyến ngư huyện Điện Biên đã phối hợp với Trạm Bảo vệ thực vật huyện đến kiểm tra, phân tích nguyên nhân khiến dong riềng bị héo chết và kết luận cụ thể về loại cây lạ. Anh Nguyễn Gia Tuấn, Trạm phó Trạm Khuyến nông – Khuyến ngư huyện Điện Biên cho biết: Tại thời điểm này, đoàn kiểm tra chưa xác định được tên gọi, nguồn gốc của loại cây lạ, cũng như nguyên nhân dong riềng bị chết. Tuy nhiên, theo nhận định ban đầu của các thành viên trong đoàn thì loại cây này có thể có khả năng sản sinh độc tố kìm hãm sự phát triển của dong riềng khiến cây dong bị chết héo. Để có kết quả chính xác hơn, đoàn đã lấy mẫu cây về nghiên  cứu, để có biện pháp khắc phục trong thời gian sớm nhất./.

Phạm Quang