Ông: Mùa A Sơn Phó bí thư, Chủ tịch UBND Tỉnh Điện Biên

Trước yêu cầu phát triển của tỉnh Lai Châu trước đây, thể theo nguyện vọng của nhân dân các dân tộc thị trấn Lai Châu, ngày 08/10/1971, Hội đồng Chính phủ ra Quyết định số 189 - CP “Về việc thành lập Thị xã Lai Châu thuộc tỉnh Lai Châu".

 Giai đoạn này, cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta diễn ra vô cùng ác liệt. Cùng với nhân dân cả nước, nhân dân tỉnh ta nói chung, các dân tộc Thị xã Lai Châu nói riêng đã tập trung đóng góp sức người, sức của chi viện cho chiến trường Miền Nam “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, để “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào” góp phần vào đại thắng mùa xuân năm 1975, thống nhất nước nhà, cùng cả nước tiến lên xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Chiến tranh qua đi, đất nước sạch bóng quân thù, nhân dân Thị xã Lai Châu ngày xưa nay là Thị xã Mường Lay, cùng cả tỉnh bắt tay ngay vào khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh, tiến hành công cuộc xây dựng CNXH.

 Từ năm 1986, thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, Thị xã là một trong những đơn vị đi đầu trong sự nghiệp đổi mới của tỉnh; nhiều mô hình sản xuất kinh doanh, làm kinh tế xuất hiện; nhiều năm liền Thị xã đạt được mức tăng trưởng kinh tế khá, an ninh chính trị được giữ vững, văn hoá xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được nâng lên, công tác xây dựng Đảng, củng cố chính quyền và các đoàn thể chính trị xã hội ngày càng chuyển biến quan trọng. Thị xã giữ vai trò là trung tâm chính trị-kinh tế-văn hoá xã hội của tỉnh Lai Châu cũ.

Từ năm 1990 trở lại đây Thị xã có nhiều biến động: thiên tai lũ lụt xảy ra liên tiếp; nặng nề nhất là hai cơn lũ lịch sử năm 1990 và năm 1996 đã gây thiệt hại lớn về  người, tài sản của nhà nước và nhân dân; phá hủy phần lớn cơ sở hạ tầng cũng như công sức bao năm dày công gây dựng; nhân dân các dân tộc Thị xã tiếp tục gồng mình khắc phục hậu quả, vượt khó đi lên từng bước ổn định cuộc sống. Năm 1995, tỉnh chuyển các cơ quan của tỉnh về Điện Biên Phủ, Thị xã Lai Châu không còn là Thị xã tỉnh lỵ. Năm 2001 Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam quyết định xây dựng thuỷ điện Sơn La với mức nước dâng ở cos 215m. Như vậy toàn bộ hạ tầng cơ sở, địa bàn dân cư của Thị xã chúng ta nằm trong vùng lòng hồ, phải di dời tái định cư. Hơn 10 năm Thị xã trong tình trạng không ổn định, Thị xã đi hay ở, tồn tại hay không tồn tại? gây nhiều tâm tư trong nhân dân và cán bộ đảng viên. Cũng thời gian này Thị xã không được đầu tư xây dựng, nhiều cơ sở hạ tầng bị hư hỏng, xuống cấp, nhân dân không dám đầu tư vào sản xuất, đời sống gặp nhiều khó khăn. Năm 2004 trước nhu cầu phát triển, Chính phủ quyết định chia tách tỉnh Lai Châu cũ thành 2 tỉnh: Tỉnh Lai Châu mới và tỉnh Điện Biên. Thị xã Lai Châu thuộc tỉnh Điện Biên, nhưng địa bàn hành chính bị thu hẹp chỉ còn 2 phường, dân số giảm, đội ngũ cán bộ tiếp tục xáo động, khó khăn chồng chất, lòng dân chưa yên. Cũng trong năm 2004 Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 196 về Phê duyệt tổng thể di dân TĐC thuỷ điện Sơn La, trong đó có Thị xã Lai Châu. Tháng 3/2005, Chính phủ ban hành Nghị định số 25/CP, trong đó: “Điều chỉnh địa giới hành chính, sáp nhập xã Lay Nưa (thuộc huyện Mường Lay) vào Thị xã để mở rộng Thị xã Lai Châu và đổi tên Thị xã Lai Châu thành Thị xã Mường Lay”. Thị xã Mường Lay ra đời, tiếp tục tồn tại và phát triển đã đáp ứng niềm mong mỏi của cán bộ đảng viên và nhân dân các dân tộc trên địa bàn. Từ đây Thị xã bước vào giai đoạn mới với nhiều thách thức nhưng cũng là thời cơ mới: Thực hiện di dân tái định cư dự án thủy điện Sơn La, xây dựng tái thiết đô thị mới. Kể từ đây Thị xã Mường Lay  bước tiếp trên con đường phát triển cùng cả tỉnh và cả nước trong sự nghiệp đổi mới.

Trải qua 40 năm hình thành và phát triển, được sự quan tâm của Trung ương, Chính phủ; sự chỉ đạo sâu sát, kịp thời của tỉnh, sự phối hợp giúp đỡ của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương, sự động viên giúp đỡ của các đơn vị bạn, Thị xã Mường Lay đã đạt được những thành tích rất đáng tự hào: Tổng sản lượng lương thực trung bình hàng năm thực hiện đạt trên  3.000 tấn (gấp 8 lần so với năm 1971); sản lượng rau quả, thực phẩm trung bình đạt 1.000 tấn/năm, cơ bản đáp ứng nhu cầu trên địa bàn và góp phần tăng thu nhập, cải thiện đời sống, xóa đói giảm nghèo cho một bộ phận nhân dân. Chăn nuôi gia súc, gia cầm  hàng năm tăng từ 5 - 7%. Việc  chăm sóc, bảo vệ rừng được duy trì thường xuyên, độ che phủ rừng đạt 42%. Thương mại, dịch vụ tiếp tục phát triển, năm 2010 doanh thu bán lẻ hàng hoá đạt 110 tỷ đồng, tăng 69% so với năm 2006. Giá trị sản xuất CN – TTCN năm sau cao hơn năm trước, năm 2006 đạt 27,02 tỷ đồng, đến năm 2010 đạt 40 tỷ đồng. Sự nghiệp Giáo dục, đào tạo tiếp tục phát triển, đã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở. Công tác khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân được chăm lo, không có dịch bệnh lớn xảy ra, các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế được thực hiện tốt. Các hoạt động văn hoá, thông tin, thể dục thể thao tiếp tục phát triển, cơ bản đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của nhân dân. Công tác đền ơn đáp nghĩa, thương binh, liệt sĩ, thực hiện chính sách đối với người có công, người cao tuổi, gia đình chính sách được quan tâm thực hiện, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Công tác quân sự, quốc phòng đã thường xuyên duy trì, thực hiện nghiêm các chế độ trực SSCĐ; xây dựng, củng cố lực lượng DQTV theo pháp lệnh; đảm bảo an toàn tuyệt đối các mục tiêu quan trọng trên địa bàn; an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Công tác xây dựng Đảng, củng cố chính quyền và các đoàn thể được tăng cường. Hàng năm bồi dưỡng kết nạp được 50 đến 60 đảng viên mới, tỷ lệ tổ chức cơ sở đảng đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh, đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm sau cao hơn năm trước. Thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Nhiệm vụ xây dựng và chỉnh đốn Đảng được quan tâm thực hiện; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng, phương thức lãnh đạo của cấp uỷ, điều hành của chính quyền cũng như hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội ngày càng được đổi mới và nâng cao.

Từ năm 2005 trở lại đây, việc di dân TĐC phục vụ xây dựng lòng hồ thuộc dự án thuỷ điện Sơn La được Đảng bộ, Chính quyền Thị xã Mường Lay xác định là nhiệm vụ trọng tâm và coi đây là thời cơ để quy hoạch, phát triển và xây dựng thị xã, nên đã tập trung lãnh đạo, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị vào cuộc và quyết tâm phấn đấu thực hiện. Cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân đồng tình hưởng ứng và tích cực thực hiện với tinh thần “Tất cả vì dòng điện ngày mai của tổ quốc”. Đến nay công tác di dân TĐC đã hoàn thành phê duyệt quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết các khu, điểm TĐC; di dời, TĐC trên địa bàn Thị xã Mường Lay cho 3669 hộ dân, trong đó: TĐC tại chỗ trên 2000 hộ; ngoài vùng là 921 hộ; ngoài tỉnh là 482 hộ, tái định cư tự nguyện là 98 hộ. Lập được 269 phương án,  đã  giải ngân, thanh toán được gần 900 tỷ  đồng. Hoàn thành cơ bản các công trình hạ tầng thiết yếu đảm bảo tiến độ phục vụ cho công tác di dân, ổn định bước đầu đời sống nhân dân. Đã cơ bản bố trí chia đất ở cho các hộ tái định cư tại 5/5 khu điểm tái định cư trên địa bàn Thị xã. Thành công lớn nhất trong di dời tái định cư tại Thị xã Mường Lay là việc di chuyển hàng nghìn hộ dân nhưng bảo đảm tuyệt đối an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân; không có điểm nóng, không xảy ra tình trạng cưỡng chế; an ninh chính trị được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Nhân dân phấn khởi, tin tưởng vào sự lãnh đạo của đảng, vào sự nghiệp đổi mới của Thị xã. Có được kết quả và thành công to lớn này là do sự quan tâm đầu tư của Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành TW; sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt thường xuyên của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh; sự phối hợp đồng bộ, sự giúp đỡ hiệu quả của các sở, ban, ngành tỉnh; sư giúp đỡ hết mình của cán bộ, chiến sỹ thuộc các đơn vị lực lượng vũ trang, lực lượng thanh niên của tỉnh; của cán bộ công chức của các nhà thầu và đơn vị thi công trên địa bàn; sự nỗ lực, cố gắng vượt bậc của Đảng bộ, chính quyền, cán bộ, đảng viên, chiến sỹ và nhân dân các dân tộc thị xã; đặc biệt là sự đồng tình, ủng hộ và tích cực thực hiện các chủ trương, chính sách về di dân tái định cư của các tầng lớp nhân dân.

Để có sự đổi mới và phát triển như hôm nay, trước hết phải khẳng định vai trò của các thế hệ cán bộ đi trước, luôn nắm vững và vận dụng sáng tạo chủ trương, đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước; phát huy truyền thống quê hương, tập trung phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh, quốc phòng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh, trong đó Đảng và chính quyền đã thực sự là của dân, do dân và vì dân, mỗi cán bộ, đảng viên luôn nêu cao vai trò tiền phong gương mẫu, chịu đựng gian khổ hy sinh, đồng cam, cộng khổ với nhân dân. Đảng vì dân, lấy dân làm gốc, dân tin Đảng nguyện một lòng theo Đảng. Những thành tích đó góp phần vào thành tựu chung của Tỉnh, của đất nước trong thời kỳ đẩy mạnh CNH - HĐH theo định hướng XHCN.

Truyền thống 40 năm xây dựng và phát triển là tài sản vô giá, là niềm tự hào của chúng ta hôm nay và các thế hệ mai sau. Quá khứ vinh quang và tương lai tươi sáng đang đòi hỏi sự nỗ lực vươn lên rất nhiều của nhân dân, cán bộ, đảng viên Thị xã Mường Lay.

Để hoàn thành các mục tiêu đó, thời gian tới đảng bộ, chính quyền Thị xã cần tập trung lãnh đạo thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ trọng tâm sau:   

Một là, Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục chính trị tư tưởng, tổ chức triển khai, quán triệt và thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp tới cán bộ đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Cụ thể hoá các Nghị quyết của Đảng thành chương trình hành động phù hợp với thực tế của Thị xã. Triển khai thực hiện tốt việc Học tập tư tưởng và làm theo  tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong toàn thị xã, coi đây là công việc thường xuyên, hàng ngày gắn với xây dựng chỉnh đốn Đảng, góp phần vào hoàn thành các nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Hai là, Lãnh đạo hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ di dân tái định cư và tái thiết đô thị; xây dựng nông thôn mới; bảo tồn và phát triển văn hoá các dân tộc gắn với phát triển kinh tế - xã hội; đảm bảo quốc phòng an ninh; nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức cơ sở Đảng.

Ba là, Phát huy tiềm năng, thế mạnh của Thị xã, phát triển kinh tế mũi nhọn “Thương mại, du lịch và dịch vụ”; sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, khuyến khích đầu tư vào thị xã gắn đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cây trồng, vật nuôi, hình thành vùng sản xuất tập trung, phát triển các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, phát triển công nghiệp chế biến... tích cực đào tạo, chuyển đổi nghề cho nhân dân sau tái định cư.

Bốn là, Thực hiện có hiệu quả cải cách hành chính, đổi mới, nâng cao hiệu lực hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở; làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bội dưỡng cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ công chức trong sạch, sắp xếp hợp lý nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Năm là, Phát huy vai trò của Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể, đổi mới nội dung phương thức hoạt động để tập hợp lực lượng, phát huy dân chủ, tăng cường kỷ cương, củng cố vững chắc khối đoàn kết toàn dân. Đặc biệt coi trọng công tác vận động quần chúng tích cực tham gia thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, di dân TĐC - tái thiết đô thị. Tổ chức tốt các phong trào thi đua lao động sản xuất, học tập và công tác với những hình thức thiết thực, nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp.

Sáu là, Hoàn thành tái thiết đô thị, xây dựng thị xã Mường Lay thành một thị xã du lịch sinh thái, xanh, sạch, đẹp, văn minh, phát triển bền vững, nằm trong chuỗi đô thị của khu vực Tây Bắc.

Chặng đường xây dựng và phát triển trước mắt của Thị xã Mường Lay sẽ còn gặp nhiều khó khăn,  song với tinh thần đoàn kết, thống nhất và sự nỗ lực vươn lên của Đảng bộ, chính quyền, quân và nhân dân các dân tộc thị xã, chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng ngày mai Thị xã Mường Lay của chúng ta nhất định sẽ giàu đẹp, nhất định sẽ kế tiếp xứng đáng  truyền thống cách mạng hào hùng và niềm mong đợi của đồng bào, đồng chí trong tỉnh và cả nước./.