Điện Biên TV - Trong Thư khen lực lượng dân quân tự vệ Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Dân quân tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là bức tường sắt của Tổ quốc, vô luận kẻ địch hung bạo thế nào hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì địch nào cũng phải tan rã”.

Tại Điện Biên tổ chức DQTV được xây dựng, củng cố ở 100% các cơ sở theo quy định của pháp lệnh, tỷ lệ so với dân số đạt 2%.

Như chúng ta đã biết, ngày 28 tháng 3 năm 1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất ra “Nghị quyết về Đội Tự vệ”. Sự kiện này được lấy làm Ngày thành lập Dân quân Tự vệ Việt Nam. Lịch sử phát triển của dân quân tự vệ đã gắn liền với sự nghiệp giành độc lập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đặc biệt, kể từ khi nước ta được độc lập, Đảng, Nhà nước ta luôn xác định: Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác, là một thành phần của lực lượng vũ trang nhân dân nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản lý điều hành của Chính phủ và của uỷ ban nhân dân các cấp, sự chỉ đạo, chỉ huy thống nhất của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và sự chỉ đạo, chỉ huy trực tiếp của cơ quan quân sự địa phương, có trách nhiệm bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước ở cấp xã, cơ quan, tổ chức. Trong thời bình, dân quân tự vệ là lực lượng nòng cốt có nhiệm vụ vừa lao động sản xuất, vừa đóng vai trò xung kích trong bảo vệ sản xuất, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, địch hoạ và các sự cố nghiêm trọng khác, đồng thời phối hợp với lực lượng an ninh cơ sở giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, cơ sở; tham gia xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện góp phần xây dựng khu vực phòng thủ địa phương ngày càng vững chắc. Ở biên giới, biển, đảo, dân quân tự vệ phối hợp với Bộ đội Biên phòng giữ vững chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và an ninh biên giới của Tổ quốc. Trong thời chiến, dân quân tự vệ là lực lượng chiến lược của chiến tranh nhân dân, làm nòng cốt cho phong trào toàn dân đánh giặc, tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu, phối hợp với các lực lượng khác bảo vệ địa phương, đơn vị theo kế hoạch tác chiến của khu vực phòng thủ. Dân quân tự vệ có trách nhiệm thực hiện phòng thủ dân sự trong thời bình và thời chiến theo quy định của pháp luật.

Nhìn lại lịch sử 80 năm xây dựng, phát triển của lực lượng dân quân tự vệ Việt Nam (28/3/1935 - 28/3/2015) cho thấy: Từ năm 1935 đến năm 1945, các đội tự vệ ở cả nông thôn và thành thị ra đời, làm nòng cốt cho quần chúng thực hiện vũ trang khởi nghĩa, tiến hành chiến tranh du kích, xây dựng và mở rộng các căn cứ địa. Tháng 8 năm 1945, lực lượng dân quân tự vệ đã cùng toàn dân thực hiện thắng lợi cuộc tổng khởi nghĩa giành độc lập. Sau ngày 02 tháng 9 năm 1945, dân quân tự vệ trở thành lực lượng vũ trang của Nhà nước Việt Nam độc lập, một trong ba thứ quân của lực lượng vũ trang nhân dân, được tổ chức rộng khắp ở các làng xã, đường phố trong cả nước, thực sự là công cụ bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ, bảo vệ thành quả cách mạng. Ngày nay, lực lượng dân quân tự vệ được phát triển cả về chất lượng, số lượng, biên chế trang bị; tổ chức, biên chế tinh gọn hơn nhưng chất lượng tổng hợp của dân quân tự vệ được nâng cao, đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ mới.

Đối với tỉnh Điện Biên, nhận thức rõ vai trò, vị trí và sức mạnh của lực lượng dân quân tự vệ (DQTV), nhiều năm qua, trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo công tác quân sự - quốc phòng, cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh đã có sự đổi mới toàn diện từ nhận thức đến hành động và đạt được kết quả quan trọng trong công tác xây dựng lực lượng DQTV. Tổ chức DQTV được xây dựng, củng cố ở 100% các cơ sở theo quy định của pháp lệnh, tỷ lệ so với dân số đạt 2%; chất lượng chính trị, huấn luyện, trình độ sẵn sàng chiến đấu của lực lượng DQTV ngày càng được nâng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Cùng với việc tổ chức xây dựng lực lượng, tỉnh luôn chú trọng nâng cao chất lượng chính trị của lực lượng DQTV, đây là vấn đề quan trọng có ý nghĩa quyết định trong việc nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng DQTV ở Điện Biên. Bên cạnh việc thực hiện tốt khâu tuyển chọn, đưa những người đủ tiêu chuẩn về phẩm chất, đạo đức, độ tin cậy về chính trị vào lực lượng DQTV, triệt để dựa vào nhân dân để phát hiện và kịp thời đưa ra khỏi lực lượng những người không bảo đảm độ tin cậy về chính trị, tỉnh còn thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao chất lượng chính trị cho lực lượng DQTV như đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên, đoàn viên, củng cố thành lập mới các chi bộ quân sự, tổ đảng quân sự, chi đoàn quân sự trong lực lượng DQTV. Tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DQTV hàng năm tăng từ 0,8 - 1,2%, nâng tỷ lệ đảng viên trong lực lượng từ 19% năm 2009 lên 21% năm 2014; tỷ lệ đoàn viên năm 2014 là 69%; 100% xã, phường đội trưởng, chỉ huy trưởng tự vệ là đảng viên, trong đó có 90% tham gia cấp uỷ, uỷ viên UBND cùng cấp.

Lực lượng DQTV tích cực tham gia các phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", "Uống nước nhớ nguồn"... tại địa phương

Công tác giáo dục, huấn luyện DQTV được thực hiện nghiêm túc theo nội dung, chương trình quy định. Tỉnh chỉ đạo huấn luyện DQTV theo hướng tập trung, thống nhất, trước hết chú trọng tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ các cấp, ngoài việc bồi dưỡng kiến thức quân sự, chính trị, tổ chức phương pháp huấn luyện, các lớp tập huấn còn chú trọng nâng cao trình độ tổ chức chỉ huy, phối hợp điều hành, góp phần thực hiện tốt vai trò tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền về công tác quân sự - quốc phòng địa phương. Công tác huấn luyện phân đội DQTV được đổi mới theo phương châm "Cơ bản, thiết thực, chất lượng"; tăng cường huấn luyện thực hành, sát với nhiệm vụ, đặc điểm địa bàn; tập trung nâng cao khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu của lực lượng dân quân cơ động, nhất là ở địa bàn trọng điểm; chú trọng huấn luyện DQTV binh chủng. Nâng cao trình độ kỹ, chiến thuật, trình độ tổ chức chỉ huy, hiệp đồng giữa các lực lượng, sử dụng thành thạo các loại vũ khí có trong biên chế và vũ khí tự tạo. Kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị, xây dựng đơn vị chính quy, rèn luyện kỷ luật, tạo chuyển biến mọi mặt đối với lực lượng DQTV đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong giai đoạn hiện nay. Bên cạnh đó, lực lượng DQTV còn tham gia diễn tập theo các phương án nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu và hiệp đồng tác chiến trong xử lý các tình huống, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Tham gia phòng chống bão lụt, khắc phục hậu quả thiên tai, xoá đói giảm nghèo, đẩy lùi các tệ nạn xã hội. Tích cực tham gia làm công tác dân vận ở cơ sở và các phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", "Uống nước nhớ nguồn"... Cùng với các biện pháp trên, tỉnh còn chú trọng bảo đảm chế độ, chính sách cho lực lượng DQTV theo quy định của Nghị định 184/2004/NĐ-CP của Chính phủ, các địa phương cơ sở còn ưu tiên giao đất, giao rừng, tạo điều kiện cho dân quân phát triển sản xuất, giải quyết khó khăn kinh tế của gia đình để họ yên tâm công tác.

Đứng trước tình hình thế giới, khu vực tiếp tục có những diễn biến bất lợi, trong nước và trên địa bàn tỉnh còn tiềm ẩn những nhân tố có thể gây mất ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, đặt ra cho công tác dân vận - vận động quần chúng của LLVT tỉnh nói chung và lực lượng DQTV nói riêng những yêu cầu mới, nhiệm vụ ngày càng cao. Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Quân khu II, mà trực tiếp thường xuyên là cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh; cơ quan quân sự và các ban, ngành, đoàn thể các cấp cần tích cực, chủ động, chăm lo củng cố, xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, nâng cao chất lượng chính trị; triển khai sâu rộng, đồng bộ, toàn diện công tác dân vận của DQTV với nhiều hình thức phù hợp, góp phần tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhiệm vụ chính trị của địa phương; tham gia xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, củng cố quốc phòng - an ninh, xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn; thực hiện tốt các phong trào, các cuộc vận động; đặc biệt là giúp đỡ nhân dân phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, phòng chống cháy rừng, tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí công tác dân vận của lực lượng DQTV trong tình hình mới./.

Nguyễn Vân Chương
Ủy viên BTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Điện Biên