Ngộ độc thực phẩm thường xảy ra sau khi ăn, uống những thức ăn nhiễm độc, nhiễm khuẩn, thức ăn bị biến chất ôi thiu, có chất bảo quản, phụ gia vượt ngưỡng quy định.
 

Có 3 nguyên nhân chính gây ngộ độc thực phẩm hay gặp như thực phẩm bị nhiễm các vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn, virus, ký sinh trùng và các độc tố của chúng; thực phẩm có chứa nhiều chất phụ gia như hóa chất bảo quản, hóa chất tạo màu, tạo mùi, tạo vị, hóa chất chống sâu mọt vượt ngưỡng quy định; thực phẩm tự nó có chứa độc chất (cá nóc, gan cóc, trứng cóc, vỏ sắn, nấm độc, lá ngón…) hoặc thực phẩm bị nhiễm độc các hóa chất do ô nhiễm môi trường như thức ăn và nước uống bị nhiễm chất độc như: kim loại (asen, kẽm, chì...).

Vì có nhiều tác nhân gây độc nên triệu chứng của ngộ độc thực phẩm cũng khá đa dạng. Tùy vào loại nguyên nhân gây độc mà triệu chứng ngộ độc có thể xuất hiện sớm sau vài giờ hoặc muộn trong một vài ngày. Hầu hết các triệu chứng thường là bắt đầu từ đường tiêu hoá, người bệnh xuất hiện đau quặn bụng từng cơn vùng thượng vị, vùng quanh rốn kèm nôn và đi cầu phân lỏng nhiều lần, đôi khi trong phân có lẫn máu. Người bệnh có thể có sốt hoặc vã mồ hôi, lạnh chi. Nếu ngộ độc nặng, người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu mất nước, trụy mạch, co giật…, đặc biệt là đối với trẻ em, người già.

Ngộ độc cấp tính là dạng ngộ độc phát tác ngay sau khi ăn với những biểu hiện như mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, đau bụng, đi ngoài... Thậm chí, một số trường hợp ngộ độc thực phẩm không được cấp cứu kịp thời còn có thể dẫn đến tử vong.

Ngộ độc mãn tính là dạng ngộ độc không có dấu hiệu rõ ràng và không phát tác ngay sau khi ăn. Ở dạng này, các chất độc sẽ tích tụ ở các bộ phận trong cơ thể, gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, về lâu dài sẽ các bệnh tật nguy hiểm khác.

Bác sĩ Trần Thượng Dũng – Trưởng khoa Khám bênh, Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định cho biết: "Khi có những dấu hiệu ngộ độc, gia đình cần đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời để tránh bệnh diễn biến nặng, thậm chí gây tử vong. Nếu các biểu hiện ngộ độc xảy ra sau khi ăn trước 6h thì cần làm cho người bị ngộ độc nôn ra hết lượng thức ăn còn ở dạ dày bằng cách dùng tay móc họng nhẹ nhàng tránh làm xây xát họng trẻ hoặc lông gà ngoáy họng, để kích thích gây nôn. Phải để người bệnh nằm đầu thấp, nghiêng đầu sang một bên tránh gây sặc lên mũi, xuống phổi dễ dẫn đến tử vong, đặc biệt là đối với trẻ em. Trong quá trình gây nôn, phải luôn dùng khăn để lau chùi. Đồng thời cần cho người bệnh uống nhiều nước nước dừa, nước cháo, nước oresol…, đối với trẻ còn bú, cần tiếp tục cho trẻ bú mẹ".

Trong mùa nắng nóng, cần duy trì chế độ ăn uống đủ đầy đủ dinh dưỡng, hợp vệ sinh để tăng cường sức khỏe và phòng tránh ngộ độc thực phẩm. Cần hạn chế những loại thức ăn dễ gây ngộ độc như các món gỏi, nộm, thực phẩm sống, không ăn uống tại các quán bên vỉa hè, ven đường, các quán ăn có bàn ghế, bát đĩa không sạch sẽ.

Đồng thời cần thực hiện tốt một số biện pháp để phòng chống ngộ độc thực phẩm như chọn mua thực phẩm: thịt, cá, ra còn tươi sống, không ươn, không dập nát. Không dùng những thực phẩm ôi, thiu, không rõ nguồn gốc, thực phẩm đóng chai, đóng gói đã hết hạn sử dụng. Không ăn những thức ăn lạ: nấm lạ, cá, rau quả lạ, những thức ăn có mùi lạ, màu sắc lạ… Phải nấu chin các loại thức ăn ở nhiệt độ thích hợp.

Những thực phẩm chưa dùng ngay cần được bảo quản đúng cách trong tủ lạnh: rau quả để ở ngăn mát. Phải rửa tay sạch sẽ trước khi chế biến thức ăn. Rửa sạch và bảo quản sạch sẽ các dụng cụ chế biến thức thẩm cũng như bát đĩa dùng hàng ngày. Khi đi du lịch, cẩn thận khi ăn uống dọc đường. Giữ gìn vệ sinh cá nhân.

Theo VTV