Điện Biên TV - Lay Nưa là địa bàn duy nhất của thị xã Mường Lay thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Trải qua hơn 7 năm nỗ lực phấn đấu của các cấp ủy đảng, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn, đến nay mục tiêu về đích NTM của xã đã trở thành hiện thực. Đến xã Lay Nưa hôm nay, khắp các bản làng ngõ xóm đều khoác lên mình một diện mạo mới, bởi những con đường được bê tông hóa, những ngôi nhà được xây dựng khang trang, tất cả đều mang vóc dáng NTM.

Là địa bàn cửa ngõ của thị xã Mường Lay, có Quốc lộ 12 chạy qua, giao thông đi lại có phần thuận lợi; tuy nhiên trước đây xã Lay Nưa luôn được biết đến là địa phương khó khăn nhất của vùng đất sơn thủy này. Xã có 18 bản, trong đó 3 bản thuộc vùng cao; cơ cấu kinh tế chủ yếu là nông, lâm nghiệp với quy mô nhỏ lẻ; tỷ lệ hộ nghèo cao; xuất phát điểm khi thực hiện mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM chỉ đạt 2/19 tiêu chí.

Ngay sau khi được Tỉnh và UBND thị xã Mường Lay chọn làm điểm để xây dựng NTM, cấp ủy, chính quyền xã coi đây là cơ hội để từng bước phát triển một cách toàn diện. Qua đó, căn cứ vào thực tế, Đảng ủy, HĐND, UBND xã ban hành nghị quyết, đề án, xây dựng chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện xây dựng NTM đến từng bản; đồng thời lồng ghép xây dựng NTM với phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa.

Diện mạo xã Lay Nưa hôm nay đã có nhiều thay đổi, đời sống vật chất tinh thần của Nhân dân có nhiều chuyển biến tích cực

Vì vậy, phong trào mang hiệu ứng tích cực và lan tỏa ngay từ những ngày đầu triển khai. Sức mạnh phấn đấu về đích NTM được thể hiện trong từng nếp nghĩ, cách làm và hành động cụ thể của người dân. Không chỉ tự nguyện đóng góp thời gian, công sức, mà người dân xã Lay Nưa còn tình nguyện hiến trên 10.000m2 đất để làm đường giao thông liên thôn, bản, xây dựng trường học và các công trình phúc lợi xã hội.
 
Xác định tiêu chí thu nhập là một trong những tiêu chí quan trọng nhằm thúc đẩy hoàn thành các tiêu chí khác, vì vậy, ngay từ khi triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, xã Lay Nưa, Thị xã Mường Lay đã đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm, thu nhập cho nông dân.

Trên cơ sở nhu cầu thực tế và tình hình phát triển KT-XH tại địa phương, xã đã xây dựng kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với thực tế. Trong đó, tích cực tuyên truyền, vận động bà con đưa cơ giới hóa vào sản xuất nhằm giảm công lao động, tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu quả sản xuất.

Những năm gần đây, bằng nguồn kinh phí từ các chương trình, dự án cho phát triển nông nghiệp, nông thôn, xây dựng nông thôn mới, các bản của xã Lay Nưa được đầu tư xây dựng công trình thủy lợi phục vụ sản xuất lúa ruộng.

Bên cạnh đó, hàng năm nông dân các bản còn được hỗ trợ giống, tuyên truyền phổ biến kỹ thuật chăm sóc, bảo quản, chế biến lúa sau thu hoạch. Các mô hình khuyến nông sản xuất lúa cho năng suất cao, chất lượng tốt được trình diễn, phổ biến nhân rộng cho các hộ dân.

Xác định kinh tế dựa vào chăn nuôi, trồng trọt là chính, từ nguồn vốn xây dựng NTM, xã đã đầu tư giống vật nuôi cấp cho nhiều hộ trên địa bàn, như mô hình chăn nuôi bò sinh sản tại bản Hô Huổi Luân; tăng đàn dê tại bản Hô Huổi Luông; nuôi lợn nái sinh sản tại bản Bắc, Ho Luông và bản Ló; mô hình làm nấm rơm, mô hình trồng rau an toàn sinh học ở bản Ho Cang;  mô hình chăn nuôi bò, gà, dê của người dân bản Lé.

Từ lâu chăn nuôi là thế mạnh của Lay Nưa, hiện toàn xã có tổng đàn gia súc, gia cầm hơn 30.000 con. Trong đó khoảng 500 con dê, trên 1.000 con trâu, hơn 3.000 con lợn, gần 25.500 con gia cầm các loại. Thu nhập từ chăn nuôi chiếm phần lớn tổng thu nhập của người dân trên địa bàn.

Ngoài các mô hình này, UBND xã Lay Nưa đã triển khai thử nghiệm mô hình trồng cây ăn quả tại một số bản trong xã. Đồng thời, mở lớp dạy nghề trồng cây ăn quả, thuê giáo viên, cán bộ chuyên môn hướng dẫn cách trồng chăm sóc cây cho người dân trên địa bàn và hộ tham gia mô hình. Việc phát triển lúa nước cũng được quan tâm, toàn xã có gần 180ha đất lúa 2 vụ và gần 40ha đất bán ngập.

Với 10 ha đất trũng của các bản gieo trồng kém hiệu quả được chuyển đổi làm ao nuôi trồng thủy sản. Trên diện tích ao nói trên, nhiều hộ dân các bản: Ho Cang, Tạo Sen, Ho Luông nuôi cá thịt, ương cá giống, nuôi ngan, vịt, bờ ao tận dụng trồng các loại rau xanh cho thu nhập 30 - 50 triệu đồng/hộ/năm. Mạnh dạn đầu tư vốn phát triển kinh tế nông nghiệp, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, với mô hình VAC kết hợp.

Nhờ đó, thu nhập từ sản xuất nông nghiệp ở Lay Nưa đã phát triển bền vững, cho thu nhập ổn định, đời sống người dân thay đổi nhiều. Nhờ đó, thu nhập của người dân được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều trên toàn xã giảm xuống còn 12%.
 
Xác định tiêu chí hạ tầng giao thông nông thôn đóng vai trò quan trọng trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NMT cũng như thúc đẩy phát triển KT - XH của địa phương, chính quyền xã Lay Nưa đã tận dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư của Nhà nước, đồng thời huy động mọi nguồn lực từ phía người dân.

Song song với việc triển khai đồng bộ 19 tiêu chí xây dựng NTM, chính quyền xã đã tập trung chỉ đạo các ban, ngành, các tổ chức đoàn thể địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu rõ lợi ích, ý nghĩa của việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông nông thôn, từ đó nâng cao tinh thần tham gia, đóng góp, ủng hộ của người dân.

Hệ thống đường giao thông trên địa bàn xã Lay Nưa đã được xây dựng theo đúng quy hoạch, phù hợp với điều kiện thực tế, nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo tính kết nối giao thông trên địa bàn (Ảnh: KT)

Trong phong trào thi đua làm đường giao thông nông thôn với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, chính quyền xã luôn xác định, sự ủng hộ, đóng góp của Nhân dân đóng vai trò rất quan trọng. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, phong trào làm đường giao thông nông thôn của xã đã nhận được sự đồng thuận, nhất trí cao trong cộng đồng dân cư, trở thành phong trào thi đua sôi nổi. Nhân dân địa phương đã tự nguyện hiến đất làm đường, tích cực đóng góp kinh phí, vật tư, ngày công để nâng cấp, mở rộng và cứng hóa các tuyến đường liên xã, liên bản, nội đồng. Xã Lay Nưa có tổng chiều dài các tuyến đường giao thông trên địa bàn hơn 53 km.

Nếu theo chuẩn nông thôn mới, để hoàn thiện tiêu chí hạ tầng giao thông nông thôn, ngoài nguồn nội lực tại chỗ, xã Lay Nưa cần phải có nguồn kinh phí trên 50 tỷ đồng để đầu tư xây dựng các tuyến đường bê tông liên thôn bản. Đây là một con số không nhỏ đối với một địa phương còn gặp nhiều khó khăn như xã Lay Nưa cũng như thị xã Mường Lay. Chính vì vậy, trong quá trình triển khai thực hiện làm đường giao thông, BCĐ xây dựng NTM của xã, ban giám sát cộng đồng luôn theo dõi sát sao để đảm bảo chất lượng của các công trình giao thông, từ đó tạo sự tin tưởng cuả người dân vào chủ trương của Đảng và Nhà nước.
 
Chương trình xây dựng nông thôn mới thực sự đã đem lại cho Lay Nưa những bước đổi mới trên các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, nhất là phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân, tạo dựng bộ mặt xã ngày càng khang trang, các tiêu chí nổi bật đó là: Hệ thống giao thông, thủy lợi được xây dựng theo đúng quy hoạch, phù hợp với điều kiện thực tế, nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội; tỷ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên an toàn từ các nguồn đạt 95%.

Theo kế hoạch trong giai đoạn 2018-2019, 03 bản vùng cao của xã cũng sẽ được đầu tư lắp đặt hệ thống điện lưới sinh hoạt. 4/5 trường học các cấp Mầm non, Tiểu học, THCS đạt chuẩn quốc gia, đạt 80%; xã có sân vận động, nhà văn hóa và 16/18 bản có nhà sinh hoạt cộng đồng, chợ trung tâm đạt chuẩn theo quy định; có 01 điểm bưu điện văn hóa xã, 18/18 bản đều có thể truy cập Internet hoặc sử dụng thiết bị có kết nối 3G, đảm bảo thông tin liên lạc theo quy định; 75% số hộ có nhà ở đạt tiêu chuẩn của Bộ Xây dựng; Đường xã và đường từ xã đến trung tâm thị xã đã được nhựa hóa.

Đồng chí Lò Văn Tiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh trao Quyết định công nhận xã đạt chuẩn NTM cho đại diện lãnh đạo xã Lay Nưa.

Đường trục thôn bản và đường liên thôn bản được cứng hóa, đạt 65%, đường trục chính nội đồng đã được cứng hóa đạt 50% đảm bảo giao thông đi lại, vận chuyển hàng hóa thuận tiện quanh năm. Công tác tập huấn, đào tạo nghề cho lao động nông thôn được chú trọng, tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên đạt 90%; tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 98 %; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới của xã còn 12%; Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" có nhiều chuyển biến tích cực, có 15/18 bản đạt bản văn hóa, đạt 83,33%. Nhiều năm liền Đảng bộ xã đạt danh hiệu Tổ chức đảng trong sạch vững mạnh
 
Diện mạo xã Lay Nưa hôm nay đã có nhiều thay đổi, đời sống vật chất tinh thần của Nhân dân có nhiều chuyển biến tích cực. Đường giao thông nội bản được bê tông hóa, nhiều hộ có nhà khang trang, tiện nghi sinh hoạt đầy đủ. Các gia đình đều có con em đạt phổ cập giáo dục THCS trở lên. Nhiều hộ mua sắm được tiện nghi sinh hoạt hiện đại. Bà con các bản thi đua lao động sản xuất, làm giàu chính đáng, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư.

Có thể nói, với phương châm Nhà nước và Nhân dân cùng làm, chương trình xây dựng nông thôn mới ở Lay Nưa đã đi vào cuộc sống. Nhân dân các dân tộc trên địa bàn phát huy tinh thần đoàn kết, duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí, xây dựng Lay Nưa theo hướng phát triển văn minh và hiện đại./.
 

Tuấn Trung/DIENBIENTV.VN