63 hộ dân ở bản Pa Xa Xá (Pa Thơm, Điện Biên) đang phải sống trong cảnh nơm nớp lo sợ vì tình trạng sạt lở từ vách núi cao hàng chục mét phía sau bản.

Đáng lo ngại là thời gian gần đây, tình trạng này liên tục tái diễn, đe dọa tài sản tính mạng của người dân, trong khi chính quyền địa phương vẫn chưa thể lên phương án di dời.
 

Sợ đá lăn "trôi" nhà lúc trời mưa, 63 hộ dân ở Điện Biên mất ăn mất ngủ.

Bản Pa Xa Xá có 63 hộ dân với gần 280 nhân khẩu đang sinh sống, 100% là đồng bào dân tộc Khơ Mú. Vị trí định cư của bản ngay phía dưới vách núi đá cao, nhiều năm bà con phải đối mặt với tình trạng đất đá sạt lở xuống bản. Riêng trong 2 năm lại đây đã 3 lần đá lở, lăn xuống bản, với những tảng đá có kích thước từ 5 -10m3, nặng cả chục tấn.

Rất may, các vụ đá lăn không gây thương vong về người, tuy nhiên người dân trong bản hiện đang rất lo lắng, bất an, cuộc sống, sinh hoạt luôn bị đảo lộn.

Chia sẻ với phóng viên VOV, ông Quàng Văn Sơn, người dân ở bản cho biết: bản thân ông vẫn chưa hết bàng hoàng khi tảng đá nặng cả chục tấn lăn xuống nhà trong đêm, phá hủy một số công trình phụ của gia đình. Hiện đang là mùa mưa, nên cả nhà ông nơm nớp lo sợ, mất ăn mất ngủ vì tình trạng lở đá có thể tiếp tục xảy ra bất cứ lúc nào.

Ông Quàng Văn Sơn nói: “Tâm lý bây giờ chúng tôi rất lo lắng khi mưa, chúng tôi không bao giờ ngủ được cả ngày lẫn đêm, chỉ sợ gia đình trôi mất”.

Đầu mùa mưa năm nay, qua khảo sát thực địa, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng đã thống nhất tiến hành phương án bạt cơ, san nền, đào đắp hàng nghìn mét khối đất đá tạo thành một bức “tường chắn” dài hàng trăm mét phía trên núi, với mục đích cản và đựng đá, ngăn chặn đá lăn xuống bản.

Tuy nhiên, sau những trận mưa lớn xảy ra trong thời điểm vừa qua, vị trí bạt cơ, san nền đã xuất hiện một khe nứt rộng 25cm đến 30cm, từ đó tạo thành một cung trượt sạt dài hàng trăm mét nằm trên núi, tiềm ẩn vô vàn rủi ro đối với người dân trong bản. Hàng ngàn khối đất đá có thể đổ ập xuống bản bất cứ khi nào.
Ngoài ra, trên cung trượt này cũng hiện có hàng chục tảng đá lớn, ước khối lượng hàng chục tấn đang trực chờ rơi xuống theo cung trượt. Để khắc phục, trước mắt, chính quyền địa phương đang thực hiện phương án đóng cọc, phủ bạt ni lông ngăn nước mưa thấm xuống tường chắn gây sạt lở, tuy nhiên đây chỉ là giải pháp tạm thời.

Ông Quàng Văn Biên, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Pa Thơm, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên cho biết: “Chúng tôi đã họp giao ban gấp, báo cáo lên Ủy ban nhân dân huyện. Huyện cũng cử cán bộ chuyên môn xuống kiểm tra trực tiếp và báo xã triển khai biện pháp tạm thời là phải mua bạt phủ đồi chống đá lăn.

Nhưng khu này nó đang nguy cơ sạt lở đá lăn rất cao nên trong thời gian tiếp theo nhân dân bản Pa Xa Xá rất mong muốn Đảng, Nhà nước quan tâm chuyển sang địa điểm mới cho nhân dân yên tâm sản xuất”.
 

Mong muốn của người dân là được di chuyển đến nơi định cư mới.

Trung tá Nguyễn Đình Lập, Đội trưởng Đội tăng cường xã, Đồn Biên phòng Pa Thơm - Phó Bí thư Đảng ủy xã Pa Thơm cho biết: Trong thời gian chờ các cấp chính quyền có phương án di dời các hộ dân của bản Pa Xa Xá, trước mắt, Đồn Biên phòng Pa Thơm cũng đã quán triệt tới tất cả các cán bộ chiến sỹ trong đơn vị, sẵn sàng phương tiện hỗ trợ người dân khi có sự cố xảy ra.

“Nếu như trong tình huống mất điện, chúng tôi sẽ đánh kẻng báo động và cũng có phương án sơ tán nhân dân ra khỏi nguy cơ nguy hiểm, có thể là lên sân đồn kể cả trong đêm. Còn trên sông suối chúng tôi cũng có ca nô sẵn sàng cứu hộ cứu nạn khi có tình huống xảy ra”, Trung tá Nguyễn Đình Lập thông tin thêm.
Trao đổi về vấn đề này, ông Ngô Xuân Chinh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Điện Biên cho biết: chủ trương của huyện là phải di chuyển bản sang nơi ở mới và điều này cũng đã nhận được sự đồng thuận của người dân. Tuy nhiên việc chọn điểm di chuyển hiện đang còn nhiều vướng mắc.

Qua khảo sát, địa phương đã chọn được 3 địa điểm tại các khu vực: đồi Pắc Ven, suối Kèn Củ và bãi Púng Min, song mỗi địa điểm lại có những trở ngại riêng liên quan đến các vấn đề như: có rừng phòng hộ quan trọng phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ, giao thông, địa chất phức tạp, chi phí đầu tư đường, điện tốn kém; có nơi thì gần nhà máy xử lý rác sợ ô nhiễm...
Cùng với đó, kinh phí để di chuyển cả bản hiện cũng đang quá sức với địa phương, vì khái toán sơ bộ đã lên đến khoảng 20 tỷ đồng.

Ông Ngô Xuân Chinh nói: “Qua tuyên truyền bà con cũng đã đồng thuận việc phải di chuyển bản, nhưng địa điểm di chuyển hiện nay đang vướng mắc, lý do là địa điểm huyện chọn cách quá xa so với khu vực bản cũ. Do chưa thống nhất, người dân chưa đồng thuận nên hiện nay chúng tôi cũng đang chưa có cơ sở để báo cáo lên các cấp chính quyền để xem xét bố trí kinh phí.

Và nếu như phải thực hiện di chuyển cả bản và đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu thì với khả năng ngân sách của huyện hiện nay sẽ không đủ. Rất mong được sự quan tâm của tỉnh và các bộ ngành trung ương hỗ trợ kinh phí để di chuyển dân bản Pa Xa Xá sớm đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản cho người dân”.
Năm 2018, dựa trên điều tra, đánh giá, phân vùng cảnh báo của Viện khoa học địa chất và khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường), tỉnh Điện Biên đã công bố bản đồ phân vùng cảnh báo các địa bàn có nguy cơ trượt lở đất đá cao. Trong đó, huyện Điện Biên được xác định là địa bàn thường xuyên xảy ra trượt lở đất đá, một số xã có nguy cơ trượt lở đất đá rất cao được cảnh báo là không thể sinh sống được.
Chính vì vậy, trước tình hình thời tiết diễn biến ngày càng phức tạp, người dân bản Pa Xa Xá mong muốn các cấp chính quyền sớm bố trí tái định cư cho họ, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các thiệt hại có thể xảy ra./.

Theo VOV