Ngày 11-9-2017, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã công nhận Tết Té nước (Bun Huột Nặm) là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. (ảnh kt)

Tỉnh Điện Biên có 19 dân tộc anh em sinh sống, trong đó khoảng 4.500 người là dân tộc Lào, Tết té nước là lễ hội chính, đặc trưng của dân tộc Lào với nhiều ý nghĩa tín ngưỡng tâm linh của dân tộc, qua một thời gian bị mai một, đến năm 2005 mới được phục dựng lại.

Tết té nước của người Lào tại xã Núa Ngam, huyện Điện Biên được xem là Tết chính của người Lào. Tết té nước diễn ra trong nhiều ngày với những hoạt động có ý nghĩa tín ngưỡng, tâm linh như cúng bản, cúng tổ tiên… nhưng vấn đề cốt lõi là cầu cho mưa thuận gió hòa với hoạt động chính là “té nước”. Té nước có ý nghĩa là để tẩy rửa những điều xui xẻo trong năm cũ. Người dân té nước cho nhau với mong muốn năm tới sẽ có những điều tốt lành. Mục đích chính của té nước là mong muốn tống tiễn mùa khô, cầu mong mùa mưa trở lại để người dân bắt đầu một vụ gieo trồng mới.

Ghi nhận truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc Lào bản Na Sang 1, ngày 11-9-2017, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã công nhận Tết Té nước (Bun Huột Nặm) là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Các hoạt động trong Tết Té nước của dân tộc Lào ở Điện Biên

Thầy Mo cùng đội nghi lễ bắt đầu nghi thức chúc mừng năm mới.(Tết té nước của người Lào tại xã Núa Ngam năm 2018).

Trong khuôn khổ Tết Té nước (Bun Huột Nặm) năm nay, gồm các hoạt động như: cúng bản, cúng tổ tiên… thể hiện tín ngưỡng tâm linh của cộng đồng, mang đậm triết lý nhân thể hiện sự biết ơn các thần linh, tổ tiên đã ban cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, con người mạnh khỏe, may mắn. 

Bà con dân bản cùng nhau ào xuống suối, té nước lên nhau cùng vui đùa, vui như một mùa hội mới đến, vui vì lễ hội truyền thồng của dân tộc mình không bị lãng quên.(Tết té nước của người Lào tại xã Núa Ngam năm 2018).

Sau nghi thức cúng lễ là những trò chơi dân gian truyền thống sôi nổi và hấp dẫn như: Tấu phắc sá - táu lasa (rùa ấp trứng), buộc chỉ cổ tay, xưa khốp mu (hổ vồ lợn), ngù kin khiết (rắn bắt ngóe), phăn viêng (múa bắt chân bắt đầu), pít mắc tanh (hái dưa chín), phăn viêng (múa bắt chân, bắt đầu), só nặm phạ phốn (xin nước mưa)...

Những người cao tuổi có uy tín trong bản buộc chỉ cổ tay cầu may mắn cho mọi người.(Tết té nước của người Lào tại xã Núa Ngam năm 2018) .

Tết té nước của người Lào tại xã Núa Ngam đã góp phần khẳng định quá trình tồn tại, phát triển của tộc người cùng với đó là sự hình thành bản sắc văn hóa dân tộc, trong đó phải kể đến tục thờ cúng tổ tiên và tín ngưỡng đa thần. Đây là lễ hội, tết truyền thống gắn với tín ngưỡng tâm linh của cộng đồng dân tộc, mang đậm triết lý nhân sinh để lễ tạ ơn các thần linh, tổ tiên đã ban cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, con người mạnh khỏe, may mắn trong năm qua và cầu mùa, cầu phúc, cầu lộc, cầu an đầu năm mới.

Tết truyền thống - Tết Té Nước (Bun Huột Nặm) của đồng bào dân tộc Lào tỉnh Điện Biên sẽ diễn ra vào  13/4, tại bản Na Sang 1, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên./.