Điện Biên TV - Dân tộc Lào cũng như nhiều dân tộc khác trên địa bàn tỉnh Điện Biên đều có nét văn hóa truyền thống để con cái trưởng thành tự do tìm kiếm bạn đời. Qua quá trình tìm hiểu và yêu thương nhau, đôi bạn trẻ có ước muốn nên duyên vợ chồng, thì người con trai sẽ dẫn cô gái về nhà mình để ra mắt với gia đình họ hàng, sau đó nếu đôi bên gia đình ưng ý sẽ tiến hành nghi lễ cưới hỏi (Kin long), đây một trong những nghi lễ quan trọng trong vòng đời của dân tộc Lào.

Khi bố mẹ chàng trai cùng toàn thể gia đình họ hàng thấy ưng ý nàng dâu mới, họ sẽ tiến hành sắp xếp thời gian, chọn ngày lành tháng tốt và đi nhờ người mai mối (đi mai mối bên gia đình nhà gái phải đi đôi nam nữ, không được đi lẻ, ít nhất đi từ 2 đôi trở lên và người mai mối phải khéo ăn nói, có uy tín để vấn đáp lại với bên nhà gái).

Sang bên gia đình nhà cô gái chơi (pày thàm mia), ban đầu với tính chất là ra mắt cho biết nhà biết cửa và xin ý kiến gia đình nhà gái để 2 bên đi lại, nhưng thực chất là thăm dò (chừm khoăn) xem gia đình bên ấy điều kiện kinh tế như thế nào, gia đình có mấy anh em, làm nghề gì, có nhất trí để đôi bạn trẻ đến với nhau hay không.

Sau qua quá trình thăm dò và được sự đồng ý của bên gia đình nhà gái, ông mai bà mối trở lại thông báo cho bố mẹ chàng trai, để gia đình họp bàn xem ngày lành tháng tốt sang nhà gái làm lễ dạm ngõ (hát pu), tiếp đến gia đình nhà trai xin phép gia đình nhà gái chọn ngày để nhà trai sang làm lễ ăn hỏi (nghĩa gửi rể, chàng trai chính thức trở thành con rể của bên gia đình nhà gái), sau lễ ăn hỏi sẽ định ngày tổ chức lễ cưới (Kin long).

Lễ cưới của đôi bạn trẻ dân tộc Lào

Bà Lò Thị Léng- bản Pa Xa Lào- xã Pa Thơm- huyện Điện Biên chia sẻ: “Dân tộc Lào của chúng tôi khi tổ chức nghi lễ cưới vợ cho con trai, thì bên gia đình nhà trai phải lo hoàn toàn cho bên gia đình nhà gái và bên gia đình nhà gái có quyền thách cưới. Ngày trước một số lễ vật cưới hỏi còn nhiều và nặng nề thủ tục hơn, nhưng bây giờ cũng giảm bớt đi nhiều xính lễ trong ngày cưới”.                                                                                             

Lễ ăn hỏi của dân tộc Lào gồm các lễ vật: 1 con lợn (tùy theo điều kiện khoảng 10kg trở lên): để làm mâm lễ cúng báo tổ tiên bên gia đình nhà gái, 3 sải vải dệt thổ cẩm: đồ xính lễ, 1 chiếc váy cho cô dâu: quà tặng cô dâu, chiếc nồi, 1 chiếc bát: đồ xính lễ. Khi đưa lễ cho bên nhà gái 2 bên gia đình sẽ đối đáp nhau bằng những câu ca dao theo tục lệ cưới xin.

2 bên gia đình làm nghi thức buộc chỉ cổ tay cho đôi bạn trẻ và chính thức được công nhận trở thành vợ chồng

Sau lễ ăn hỏi, thì lễ cưới (kin long hoặc àu phùa, xú mia) là bước cuối trong nghi thức cưới hỏi của dân tộc Lào, chọn được ngày tốt để tổ chức hôn lễ, gia đình nhà trai đem các đồ lễ sang nhà gái gồm: 1 con gà trống, 1 quả trứng gà: Là đồ lễ không thể thiếu trong nghi thức buộc chỉ cổ tay cho đôi bạn trẻ và chính thức được công nhận trở thành vợ chồng, 1 con lợn để làm mâm lễ cúng báo tổ tiên bên gia đình nhà gái, 3 sải vải dệt thổ cẩm, 1 chiếc váy cho cô dâu, 1 chiếc nồi, 1 chiếc bát,  rượu, tiền sính lễ sang nhà gái theo quy định để làm lễ lên tóc cho cô dâu (ngớn cạp hua);  đồng bạc (tùy theo điều kiện gia đình nhà trai nhưng bắt buộc phải có), búi tóc độn (cản chọng), châm cài tóc (may khặt cẩu), 1 đôi vòng tay (póc khén), 1 đôi vòng cổ, hoa tai (póc kho, tóng hù) tùy theo điều kiện của nhà trai.          

Các sinh lễ Lợn, gà được tổ bếp sơ chế và chế biến cho chín rồi bày lên mâm lễ, mâm phải được lót bằng lá chuối, bát đũa được đặt lên mâm lễ, các đồ xính lễ khác được đặt ở cạnh mâm lễ, thầy mo có lời cúng báo tổ tiên bên gia đình nhà gái và làm lễ tụ hồn cho đôi vợ chồng trẻ như: cúng mân lợn tụ hồn và cúng trứng gà luộc làm lễ buộc chỉ cổ tay.

Nghi lễ buộc chỉ cổ tay là nghi lễ kết thúc tiến trình tổ chức lễ cưới hỏi, đôi bạn trẻ đã được công nhận chính thức trở thành vợ chồng, cùng gia đình tiếp đón khách mời gần xa tới dự lễ thành hôn, đón nhận những món quà tình cảm cùng những lời chúc phúc của khách mời.
                                                                                                

Thúy Hằng