Điện Biên TV - Di tích A1 (cứ điểm Elian 2) nằm cạnh quốc lộ 279 (đường Võ Nguyên Giáp) thuộc phường Mường Thanh - thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên. Cứ điểm này cao 32 m so với mặt đường có diện tích 53.000 m2, cách Sở chỉ huy tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ của thực dân Pháp khoảng 500 m về phía Tây theo đường chim bay

Toàn cảnh đồi A1 nhìn từ trên cao

Đồi  A1 thuộc dãy đồi phía Đông cùng với C1, C2, D và E tạo thành bức tường thành vững chắc che chở cho phân khu trung tâm. Đây là điểm cao cuối cùng trực tiếp che chở cho Sở chỉ huy quân Pháp và được ví như “chìa khóa” của cả tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Tại đây địch bố trí nhiều binh lực, hỏa lực mạnh, có công sự kiên cố, vững chắc. Trận tiến công cứ điểm trên Đồi A1 là một trong những trận đánh oanh liệt nhất của quân và dân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ.

18h5’ ngày 30-3-1954, ta bắt đầu tiến công đồi A1. Quân địch chống trả rất quyết liệt. Chúng biết rằng nếu để mất A1 thì như con dao của ta đã kề vào cổ tập đoàn cứ điểm của chúng. Vì vậy cuộc chiến đấu giữa ta và địch diễn ra tại cao điểm này kéo dài nhất và ác liệt nhất trên chiến trường Điện Biên Phủ với 3 đợt tấn công và một đợt phòng ngự kéo dài 39 ngày đêm. Ta và địch đã giành giật nhau từng thước đất. Hơn 2000 cán bộ, chiến sĩ của ta đã anh dũng hi sinh. Có thể nói máu các anh đã thấm đỏ từng tấc đất, từng ngọn cỏ trên đồi A1. Cuối cùng quân ta đã làm chủ hoàn toàn cứ điểm A1 vào 4 giờ 30 phút sáng ngày 07/5/1954, mở toang cánh cửa thép tiến thẳng vào trung tâm của tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, đánh dấu ngày tận số của quân viễn chinh Pháp trên chiến trường Điện Biên Phủ.         

Ngày nay, trên cứ điểm A1 nói riêng và quần thể di tích lịch sử Điện Biên Phủ nói chung, dẫu  không còn nguyên vẹn như xưa, nhưng  những dấu tích của một thời bom đạn như hầm chỉ huy cứ điểm, hầm đại liên, lô cốt cây đa cụt, đường hào, khối bộc phá ngàn cân, ngôi mộ tập thể, chiếc xe tăng… vẫn còn đây, sẽ mãi mãi trường tồn cùng non sông đất nước.       

Ngày nay đến với cứ điểm A1, qua những chứng tích lịch sử còn lại của chiến tranh như: đường hầm, chiếc xe tăng, hố bộc phá… chúng ta cũng phần nào thấu hiểu được sự vất vả, gian khổ cũng như tinh thần anh dũng, quả cảm của các chiến sỹ để có được sự độc lập, tự do ngày hôm nay. Một địa danh tỏ rõ khí phách đấu tranh ngoan cường của dân tộc Việt Nam, góp phần làm nên chiến thắng vang dội làm chấn động địa cầu giờ đây đã trở thành bất tử../.

Lô cốt cây đa cụt “Ụ thằng người”. Lô cốt này bị đại đội 671 - tiểu đoàn 251 - trung đoàn 174 - đại đoàn 316 tiêu diệt lúc 1h30' ngày 7/5/1954

Đồi A1 căn cứ điểm quan trọng bậc nhất trong hệ thống phòng tuyến 5 quả đồi phía Đông bảo vệ khu trung tâm Mường Thanh

Hầm chỉ huy kiên cố nhất của cứ điểm A1 (Elian II) bị các đại đội 315, 317 (tiểu đoàn 249 - trung đoàn 174 - đại đoàn 316) đánh chiếm đêm 6/5/1954.

Chiếc xe tăng Bazeille được đặt ngay trên đồi như một minh chứng của lịch sử

Hố bộc phá được tạo thành do Nguyễn Phú Xuyên Khung, Nguyễn Điệt, Nguyễn Văn Bạch giật nổ khối bộc phá 960 kg vào lúc 20h30' ngày 6/5/1954 và tiêu diệt 1 đại đội địch

Xung quanh đồi là những đường hầm chằng chịt kéo dài từ chân đồi cho tới đỉnh đồi

Huy Tuấn