Điện Biên TV - Mô hình du lịch cộng đồng Homestay - một loại hình du lịch mới xuất hiện trên địa bàn tỉnh Điện Biên nhưng ngày càng khẳng định được sức hút đối với du khách thập phương. Không chỉ phát triển về số lượng, chất lượng các dịch vụ cũng không ngừng được cải thiện, các mô hình, loại hình du lịch ngày càng đa dạng và phong phú. 

Một mùa Xuân mới đã về. Sắc xuân, hương xuân đã ngập tràn khắp núi rừng Tây Bắc - Điện Biên. Nhìn lại năm 2018 đã qua mà thêm tự hào, bởi tỉnh Điện Biên của chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh.

Trong điểm sáng chung đó, ngành du lịch tỉnh nhà cũng đóng góp bằng những kết quả nổi bật như: Đón trên 750 nghìn lượt du khách, trong đó khách quốc tết đạt trên 150 nghìn lượt; tổng thu nhập xã hội từ du lịch đạt trên 1.150 tỷ đồng. 

Homestay Mường Then khai trương và đi vào hoạt động từ cuối năm 2018

Trên khắp mọi miền, từ rẻo cao quanh năm mây phủ cho đến vùng thị thành tất bật và nhộn nhịp, đã thấy lộc non xanh mơn mởn, sắc đào rực rỡ báo hiệu Xuân đã về với đất trời Điện Biên. Giữa không khí hân hoan, rạng rỡ tấp nập phố xá đông vui của Xuân, của Tết, du khách bỗng lạc vào giữa những khu vườn với trăm hoa khoe sắc, một không gian làng bản đặc trưng của đồng bào Thái Tây Bắc.

Du khách được chào đón bằng các tiết mục văn hóa, văn nghệ, được tham gia nhảy sạp, múa xòe; được thưởng thức các món ăn đậm chất truyền thống dân tộc và được trải nghiệm bằng du lịch cộng đồng Homestay Mường Then, bản Ló, xã Thanh Luông, huyện Điện Biên.

Điểm du lịch cộng đồng Homestay Mường Then khai trương và đi vào hoạt động từ cuối năm 2018. Homestay Mường Then được thiết kế, xây dựng trên khuôn viên rộng khoảng 6000 m2. Với mục tiêu làm nổi bật lên các giá trị về kiến trúc, lịch sử, văn hóa, ẩm thực truyền thống dân tộc. Khu du lịch được xây dựng giữa không gian rộng, với điểm nhấn là những ngôi nhà sàn đặc trưng và các khu nhà bungalow chuyên phục vụ các du khách muốn có không gian sinh hoạt riêng.

Khuôn viên được phối cảnh hài hòa với thảm cỏ xanh, vườn hoa, suối nước với guồng nước giã gạo. Tùy từng thời điểm, du khách có thể tham gia các hoạt động như: Cấy lúa và thu hoạch lúa, trồng rau, nấu ăn hay đơn giản là đạp xe thưởng thức phong cảnh và không khí trong lành của bản làng. Đó sẽ là những trải nghiệm chân thật giúp du khách thực sự hòa mình vào cuộc sống và thiên nhiên nơi đây.

Homestay Mường Then nằm ở bản Ló, xã Thanh Luông, huyện Điện Biên.

Ông Lò Văn Tiến - Homestay Mường Then, xã Thanh Luông, huyện Điện Biên cho biết: Xác định Điện Biên là mảnh đất đầy tiềm năng về du lịch, qua quá trình được khảo sát, trải nghiệm do Sở VHTT&DL tổ chức tham quan tại Sơn La, Hòa Bình, Thái Nguyên, với niềm đam mê làm du lịch cộng đồng vợ chồng tôi cũng nhau đầu tư xây dựng một khu du lịch trải nghiệm. Khu du lịch gồm 2 nhà sàn lớn đúng bản sắc dân tộc Thái, có 4 phòng khép kín, dành cho khách muốn có không gian riêng tư, có 2 khu bungalow phục vụ du khách trải nghiệm, ăn uống ngủ nghỉ. Du khách có thể cùng gặt lúa, trồng rau, đạp xe quanh bản .v.v.

Homestay là loại hình du lịch cộng đồng mới du nhập vào Việt Nam trong vài năm gần đây. Nhiều địa phương phát triển mạnh về loại hình du lịch này như: Hà Nội, Huế, Đà Nẵng, Lâm Đồng, Bến Tre đã rất hiệu quả trong thu hút khách du lịch, nhất là khách quốc tế. Với phương châm phát triển du lịch dựa vào cộng đồng, du khách đến sẽ ăn, ngủ, nghỉ, khám phá, trải nghiệm và tìm hiều phong tục tập quán, đời sống văn hóa cùng với người dân. Mới lạ, chi phí thấp và không đơn thuần chỉ tham quan, nghe thuyết minh mà tự mình lựa chọn tham gia các hoạt động lý thú, độc đáo là những điểm khiến nhiều du khách lựa chọn loại hình du lịch Homestay.

Với sự quan tâm của tỉnh, các lễ hội như xên bản, kin lẩu nó được phục dựng không những bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống mà còn trở thành những sản phẩm du lịch độc đáo. Cùng với đó, loại hình du lịch cộng đồng cũng manh nha hình thành tại các thôn bản nằm quanh khu di tích.

Các hộ đồng bào dân tộc bán đồ lưu niệm, phục vụ nước uống, nghỉ chân cho du khách. Một số hộ đầu tư sửa chữa nhà cửa, mua sắm chăn, ga, gối, đệm phục vụ ăn uống, ngủ nghỉ tùy theo nhu cầu của du khách. Nắm bắt được tiềm năng này, Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh Điện Biên phối hợp với tổ chức phi chính phủ AOP đã thực hiện mô hình du lịch cộng đồng Homestay tại bản Che Căn, xã Mường Phăng, huyện Điện Biên.
 
Homestay Phương Đức tại bản Che Căn, xã Mường Phăng được xây dựng trên cơ sở quy tụ các hộ gia đình có cùng mong muốn thực hiện mô hình du lịch cộng đồng. Homestay Phương Đức có thế mạnh là các căn nhà sàn sẵn có vừa mang tính truyền thống vừa đảm bảo tiện nghi, thoải mái; không gian văn hóa đậm chất đồng bào Thái một cách tự nhiên nhất; khả năng phục vụ các món ăn truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc cũng như các món khác tùy theo khẩu vị của du khách.

Ngoài việc được đắm chìm trong không gian làng bản và khung cảnh thiên nhiên thơ mộng, du khách khi đến đây còn được tham gia trải nghiệm việc đi bộ trong bản, đạp xe quanh lòng hồ, chèo thuyền, tìm hiểu các nghề truyền thống.v.v. Điều đặc biệt là tất cả các hoạt động của du khách sẽ được đồng bào bản địa hướng dẫn hoặc cùng tham gia thực hiện.

Homestay Phương Đức có thế mạnh là các căn nhà sàn sẵn có vừa mang tính truyền thống vừa đảm bảo tiện nghi, thoải mái

Ông Lò Văn Đức - Chủ cơ sở Homestay Phương Đức, xã Mường Phăng, huyện Điện Biêncho biết: Đầu tiên thì có hai gia đình cùng làm mô hình du lịch Homestay này, quy mô khách nước ngoài 30 khách, còn khách trong nước 50 khách, có đầy đủ ăn ngủ nghỉ tại chỗ. Khi khách du lịch đến với Homestay của mình thì sẽ có hướng dẫn viên tại chỗ để dẫn khách đi tham quan các nơi, rồi đón khách, hướng dẫn, cùng du khách nấu ăn.

Trong những năm qua, tỉnh Điện Biên đã có nhiều nỗ lực trong việc phát triển, đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, làm giàu thêm, phong phú thêm các loại hình du lịch. Trong đó, không chỉ dừng lại ở việc khai thác, phát huy quần thể Di tích Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, các danh lam thắng cảnh mà còn định hướng phát triển du lịch tham quan nghỉ dưỡng, du lịch cộng đồng khám phá, tìm hiểu, trải nghiệm đời sống cộng đồng các dân tộc trên địa bàn tỉnh.

Nhiều chương trình, dự án đầu tư cơ sở vật chất, phục dựng, bảo tồn văn hóa đã được thực hiện tại Các bản văn hóa như: Phiêng Lơi, Him Lam, bản Mển, Co Mỵ, bản Ten, U Va, Pe Luông.v.v. Những bản văn hóa này đã trở thành địa chỉ quen thuộc của các đoàn khách du lịch trong và ngoài nước. Tuy nhiên có thể thấy rằng, các bản văn hóa du lịch trong thời gian qua chưa phát huy hết hiệu quả những tiềm năng, lợi thế sẵn có để trở thành các điểm du lịch cộng đồng Homestay đúng nghĩa.

Nhiều hộ gia đình làm du lịch nhưng không có kiến thức về du lịch; việc xây dựng thương hiệu, tính chuyên nghiệp trong phục vụ nhu cầu của du khách còn nhiều hạn chế. Sản phẩm phục vụ chủ yếu chỉ dừng lại ở ẩm thực, ăn uống với các món ăn truyền thống của dân tộc Thái. Về dịch vụ lưu trú thì hầu như chưa phát triển được; việc tìm hiểu văn hóa, phong tục tập quán hay tổ chức trải nghiệm cuộc sống, sinh hoạt lại càng khó thực hiện.

Chính vì vậy, với nỗ lực đưa những điểm du lịch cộng đồng đã đi vào hoạt động như Homestay Mường Then, Phương Đức, ngành VHTT&DL tỉnh nhà hi vọng sẽ mở ra hướng đi mới để du lịch phát triển một cách bền vững.

Phát triển du lịch cộng đồng phải gắn với phát triển kinh tế địa phương và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống

 
Trong giai đoạn hiện nay, các địa phương, các điểm du lịch đều nhìn nhận "ngành công nghiệp không khói" là một mỏ vàng vô tận và dành sự quan tâm đầu tư đặc biệt. Bởi vậy, cuộc cạnh tranh nhằm thu hút du khách đến tham quan và trải nghiệm ngày càng khốc liệt.

Trong bối cảnh đó, mặc dù có nhiều tiềm năng, thế mạnh trong phát triển du lịch cộng đồng Homestay, nhưng để loại hình du lịch này tại tỉnh ta khẳng định chỗ đứng vững chắc, thì đòi hỏi sự quan tâm đầu tư và sự định hướng của các cấp chính quyền, các ngành chức năng, cũng như khả năng phục vụ chuyên nghiệp hơn nữa.

Quan trọng nhất là các điểm du lịch cộng đồng phải xây dựng được những sản phẩm, những trải nghiệm độc đáo, mang đặc trưng riêng có. Bởi nhu cầu thực sự của du khách khi tham gia du lịch cộng đồng là được trực tiếp khám phá những điều mới mẻ, được trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng và độc đáo.

Ngoài ra, phát triển du lịch cộng đồng phải gắn với phát triển kinh tế địa phương và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống. Các điểm du lịch cộng đồng Homestay như Mường Then, Phương Đức, Đào Viên Sơn cùng nhiều điểm khác đang manh nha hình thành và dự báo một viễn cảnh tươi đẹp cho loại hình du lịch thời thượng hiện nay.

Trong niềm hân hoan, náo nức đón chào Xuân mới, chúng ta cùng hi vọng những nỗ lực, cố gắng ấy sẽ giúp Điện Biên trở thành một điểm du lịch hấp dẫn đáng đến và đáng quay lại trong lòng du khách thập phương./.
                                        

Chu Linh/DIENBIENTV.VN