Điện Biên TV - Khẩu Xén là loại bánh truyền thống của dân tộc thái, được chế biến từ gạo nếp và sắn tươi có hương vị rất đặc trưng riêng của người Thái trắng ở thị xã Mường Lay. Hiện nay phụ nữ xã Lay Nưa đang tích cực duy trì đặc sản truyền thống này.

Sau khi được thành lập vào tháng 9 vừa qua, nhóm làm bánh Xén bản Bắc 2 xã Lay Nưa thị xã Mường Lay có 10 thành viên tham gia với tên gọi là nhóm Khẩu Xén. Hiện nay các chị phụ nữ của nhóm bận rộn hơn, bởi trước đây khẩu xén chủ yếu được làm trong các ngày lễ tết, cưới xin, nhưng ngày nay, khi sản phẩm Khẩu xén trở thành đặc sản truyền thống được khách hàng từ khắp nơi tìm về mua ngày càng đông. Điều này đã giúp chị em phụ nữ nhóm Khẩu xén có công việc ổn định, nâng cao đời sống.

Khẩu Xén là một loại bánh đặc sản của đồng bào dân tộc Thái

Khẩu Xén là một loại bánh đặc sản của đồng bào dân tộc Thái trắng ở thị xã Mường Lay, nguyên liệu chính để làm bánh Xén là gạo nếp cẩm và nếp nương trộn với gấc rồi đồ chín thành xôi đưa vào xay hoặc giã mịn rồi cho ra mâm cán mỏng.

Còn đối với bánh xén làm bằng củ sắn tươi thì công phu hơn, khâu đầu tiên củ sắn phải gọt vỏ, rồi nạo ra trộn với gấc, sau đó đồ thật kỹ rồi xay nhỏ mới đem ra cán mỏng, phơi qua rồi cắt thành từng miếng nhỏ, sau đó mới phơi tiếp cho đến khi bánh thật khô.

Cung cấp khẩu xén ra thị trường giúp cho chị em phụ nữa có công việc ổn định, tăng thu nhập

Có nhiều loại khẩu xén tùy theo khẩu vị của từng người, có người thì rắc thêm vừng và đường để bánh thêm vị thơm và ngọt. Trước khi ăn bánh Xén phải rán hoặc nướng phồng lên như bánh phồng tôm, nhưng bánh Xén có hương vị đặc trưng riêng.  Để làm ra Khẩu xén ngon, thơm còn phụ thuộc nhiều vào việc chọn gạo, chọn sắn và cách đồ, xay bột.
 
Tuy nhiên hiện nay do điều kiện nhóm Khẩu Xén mới được thành lập, nên mọi điều kiện vẫn còn gặp nhiều khó khăn, sản xuất vẫn duy trì kiểu làm ăn manh mún, lại thiếu vốn, chưa liên kết để tìm đầu ra lâu dài cho sản phẩm và chưa có máy móc công nghệ cao để có thể bảo quản Khẩu xén được lâu hơn.
 

Để làm ra Khẩu xén ngon, thơm còn phụ thuộc nhiều vào việc chọn gạo, chọn sắn và cách đồ, xay bột.

Khẩu xén là một đặc sản truyền thống của đồng bào dân tộc Thái trắng, để nhóm Khẩu xén được duy trì phát triển, rất mong các cấp, các ngành quan tâm đầu tư hỗ trợ để nhóm được duy trì hoạt động, nhằm phát huy giá trị của loại đặc sản dân tộc mang hương vị riêng của đồng bào dân tộc Thái vùng Tây bắc nói chung và Thị xã Mường Lay nói riêng./.

Thái Thanh-Duy Hải